Nâng cao cảnh giác, ngăn chặn tội phạm lừa đảo chiếm đoạt tài sản

Thủ đoạn tinh vi

Từ thực tiễn công tác đấu tranh, cơ quan chức năng đã phát đi nhiều khuyến cáo, cảnh báo các phương thức thủ đoạn của tội phạm. Tuy vậy,, hằng ngày, hằng giờ vẫn có người dân mắc "sập bẫy" của các đối tượng lừa đảo.

Đại diện Phòng Cảnh sát hình sự cho biết, các vụ việc lừa đảo chiếm đoạt tài sản theo phương thức truyền thống vẫn xảy ra như: Giả danh cán bộ cơ quan Nhà nước, người nhà lãnh đạo cấp cao để lừa xin việc làm, “chạy chức”, “chạy án”... Làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan tổ chức sau đó sử dụng vào mục đích ký kết các hợp đồng để lừa đảo chiếm đoạt tài sản; Lừa đảo trong hoạt động đầu tư, kinh doanh bất động sản...

Điều đáng lo ngại là cùng với sự phát triển công nghệ viễn thông và công nghệ thông tin, hoạt động lừa đảo chiếm đoạt tài sản trên không gian mạng diễn biến ngày càng phức tạp. Loại tội phạm này có nhiều phương thức, thủ đoạn tinh vi, hoạt động có tính chất xuyên quốc gia, gây thiệt hại lớn và bức xúc trong Nhân dân, ảnh hưởng tới tình hình an ninh trật tự.

Lực lượng chức năng cũng đã chỉ ra một số thủ đoạn được các đối tượng sử dụng như: Giả danh cơ quan tư pháp để gọi điện thông báo chủ thuê bao có liên quan đến các vụ án, vụ việc đang giải quyết rồi đe dọa chuyển tiền hoặc khai thác thông tin tài khoản ngân hàng của bị hại để đăng nhập sử dụng và chiếm đoạt; Sử dụng mạng xã hội để kết bạn, thông báo gửi quà, sau đó giả danh nhân viên sân bay, hải quan, thuế... yêu cầu bị hại nội cước vận chuyển, thuế, phí... vào các tài khoản ngân hàng do đối tượng chỉ định để chiếm đoạt

Các đối tượng xấu chiếm quyền quản trị (hack) hoặc giải lập các tài khoản mạng xã hội của người dân rồi nhắn tin, lừa gạt người thân quen của chủ tài khoản chuyển tiền sau đó chiếm đoạt.

Người dân đến cơ quan công an trình báo về việc bị lừa đảo khi muốn tham gia việc làm online

Bên cạnh đó, đối tượng lừa đảo lập hộp thư điện tử tương tự hộp thư điện tử của tổ chức, cá nhân kinh doanh, sản xuất rồi mạo danh đối tác. Sau đó, chúng đề nghị các tổ chức, cá nhân chuyển tiền thanh toán hợp đồng vào tài khoản ngân hàng của đối tượng và chiếm đoạt.

Các đối tượng lừa đảo còn tạo lập các website, sàn giao dịch, các ứng dụng có giao diện tương tự sàn đầu tư tài chính quốc tế với mức lợi nhuận cao; Sử dụng nhiều thủ đoạn khác nhau để thu hút, lôi kéo nhiều người tham gia kinh doanh tiền ảo, ngoại hối, sàn giao dịch theo hình thức đa cấp. Sau đó, chúng can thiệp vào hệ thống kỹ thuật làm cho nhà đầu tư thua lỗ hoặc đánh sập để chiếm đoạt tài sản.

Gần đây nhất là nhiều vụ lừa đảo do tội phạm sử dụng thủ đoạn giả mạo tuyển cộng tác viên xử lý đơn hàng cho các sàn thương mại điện tử để thực hiện hành vi chiếm đoạt tài sản...

Qua các vụ việc được điều tra khám phá, cơ quan chức năng thống kê, hiện nay trên địa bàn thành phố, tội phạm và vi phạm pháp luật liên quan đến hoạt động lừa đảo chiếm đoạt tài sản trên không gian mạng chiếm tỷ lệ cao trên tổng số tội phạm về lừa đảo chiếm đoạt tài sản (hơn 70%).

Bên cạnh đó, đối tượng lừa đảo chiếm đoạt tài sản có xu hướng cấu kết thành ổ, nhóm tội phạm, có tổ chức thành đường dây với nhiều đối tượng tham gia tại nhiều địa phương khác nhau và có tính chất xuyên quốc gia.

Về nhân thân người bị hại cho thấy xu hướng ngày càng đa dạng về độ tuổi, trình độ học vấn, nghề nghiệp, khu vực sinh sống... không còn tập trung vào người cao tuổi, phụ nữ trung niên nhẹ dạ cả tin, một bộ phận người dân thiếu kiến thức về kinh tế, trình độ khoa học...

Tăng cường cảnh báo, xử lý tin tố giác

Trong năm thứ hai triển khai thực hiện Chỉ thị số 21/CT-TTg ngày 25/5/2020 của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường phòng ngừa, xử lý hoạt động lừa đảo chiếm đoạt tài sản, từ ngày 25/5/2021 - 25/5/2022, các đơn vị thuộc Công an thành phố tiếp tục đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền phòng, chống loại tội phạm này trên các phương tiện thông tin đại chúng và tại cộng đồng.

Các đơn vị tiếp tục triển khai mô hình đặt biển cảnh báo tại các phòng giao dịch, chi nhánh của các ngân hàng với nội dung cảnh báo thủ đoạn của tội phạm lừa đảo chiếm đoạt tài sản.

Khi người dân đến chuyển tiền, nhân viên quầy giao dịch sẽ tư vấn, yêu cầu người dân đọc kĩ các biển cảnh báo về phương thức, thủ đoạn của các đối tượng lừa đảo, kịp thời liên hệ với Cơ quan Công an khi thấy các biểu hiện nghi vấn của khách hàng đến chuyển tiền.

Sau khi biển cảnh báo đặt tại ngân hàng phát huy hiệu quả, Công an thành phố đã chỉ đạo công an cơ sở tiếp tục triển khai gắn biển cảnh báo tại cây ATM, khu dân cư, địa bàn công cộng nơi đông người qua lại, in tài liệu tuyên truyền phát đến từng hộ gia đình... Bằng các biện pháp nghiệp vụ, lực lượng công an cũng chủ động rà soát địa bàn, phát hiện các đối tượng nghi vấn.

Trong nhiều vụ việc, lực lượng công an đã chủ động phối hợp với ngân hàng phong tỏa tài khoản ngay sau khi nhận được thông tin trình báo của người dân để hạn chế thấp nhất thiệt hại về tài sản cho người dân.

Các đơn vị thuộc Công an thành phố tiếp tục đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền phòng, chống tội phạm lừa đảo chiếm đoạt tài sản

Mặc dù đã có rất nhiều cảnh báo về thủ đoạn giả danh cơ quan Công an để lừa đảo chiếm đoạt tài sản, nhưng vẫn còn có người sập bẫy của các đối tượng.

Đa phần, đó thường là những người ít cập nhật thông tin xã hội, báo chí. Khi xảy ra vụ việc, nạn nhân lo sợ bị mất uy tín nên có trường hợp không trình báo với cơ quan Công an, gây khó khăn cho công tác điều tra, xử lý.

Công an thành phố Hà Nội khuyến cáo người dân cần cảnh giác, tuyên truyền đến người thân, bạn bè về các thủ đoạn trên, tránh mắc bẫy của đối tượng xấu.

Để làm việc với người dân, cơ quan Công an sẽ trực tiếp gửi giấy mời, giấy triệu tập hoặc gửi qua Công an địa phương; Tuyệt đối không yêu cầu công dân chuyển tiền vào tài khoản ngân hàng.

Khi phát hiện các trường hợp có dấu hiệu lừa đảo như trên, người dân cần báo ngay cho cơ quan Công an nơi gần nhất.