Hành vi mang bán con đẻ sẽ phải đối diện hình phạt nào?

Mang con đẻ đi bán để lấy tiền trả nợ

Như báo Tuổi trẻ Thủ đô đã thông tin, Công an quận Đồ Sơn, TP Hải Phòng đang tạm giữ hình sự 3 đối tượng Đặng Văn Dũng (SN 1989, trú tại xã Đoàn Xá, huyện Kiến Thuỵ, Hải Phòng), Bùi Thị Phương (SN 1990, trú tại xã Ân Nghĩa, huyện Lạc Sơn, tỉnh Hòa Bình) và Vũ Thị Hiền (SN 1996, quê Nam Định) để điều tra hành vi mua bán người dưới 16 tuổi.

3 đối tượng Dũng, Phương, Hiền bị Công an quận Đồ Sơn bắt giữ để điều tra hành vi mua bán người dưới 16 tuổi

Trước đó vào khoảng 19 giờ ngày 28/8 Công an quận Đồ Sơn nhận được đơn trình báo về việc có một nhóm đối tượng giữ người trái pháp luật. Vào cuộc điều tra, Công an quận Đồ Sơn phát hiện 3 đối tượng nghi vấn gồm Đặng Văn Dũng; Bùi Thị Phương và Vũ Thị Hiền.

Qua điều tra, xác minh, Công an quận Đồ Sơn đã làm rõ các đối tượng trên đang tìm người mua để bán bé gái có tên thường gọi là Th, sinh ngày 13/8/2020. Cháu Th chính là con đẻ của đối tượng Vũ Thị Hiền. Bé gái đã 2 tuổi, nhưng chưa có giấy khai sinh.

Hiện, vợ chồng Hiền đã sống ly thân, do bản tính ham chơi, thời gian gần đây Hiền đã vướng vào nợ nần, không có tiền trả nên bị nhiều chủ nợ gây sức ép. Trong khi túng quẫn thì Hiền được Dũng và Phương bày cách bán con lấy tiền. Sau đó Hiền đã đưa bé gái 2 tuổi về Hải Phòng chờ sẵn, còn Dũng và Phương kết nối với các đối tượng ở Móng Cái (tỉnh Quảng Ninh) xem ai có nhu cầu nhận làm con nuôi thì mang bán lấy tiền chia nhau.

Khi vụ việc được thông tin, dư luận xôn xao, bức xúc trước hành vi của các đối tượng, đặc biệt là mẹ đẻ của bé gái 2 tuổi. Nhiều người cho rằng “hổ dữ không ăn thịt con” vậy mà người phụ nữ này lại đang tâm mang bán chính con đẻ của mình?!.

Một bộ phận giới trẻ sống buông thả, ích kỷ...

Trao đổi PV báo Tuổi trẻ Thủ đô về vụ việc trên, Tiến sĩ, luật sư Đặng Văn Cường - Ủy viên Ban Chấp hành Hội bảo vệ quyền trẻ em Việt Nam cho biết: Theo thông tin ban đầu từ phía cơ quan chức năng thì hành vi của ba đối tượng trên có dấu hiệu vi phạm pháp luật khi có ý định bán bé gái 2 tuổi để lấy tiền trả nợ. Hành vi này xâm phạm nghiêm trọng đến quyền trẻ em, gây mất an ninh trật tự, tiềm ẩn nhiều hệ lụy tiêu cực cho xã hội.

Hiến pháp và pháp luật Việt Nam ghi nhận bảo đảm và bảo vệ các quyền trẻ em, trong đó có quyền sống, quyền được bảo vệ, chăm sóc, giáo dục bởi cha mẹ, những người thân cho đến khi trưởng thành. Pháp luật nghiêm cấm hành vi mua bán, đánh tráo, chiếm đoạt trẻ em. Cụ thể, Điều 6 Luật trẻ em năm 2016 nghiêm cấm các hành vi: "Bỏ rơi, bỏ mặc, mua bán, bắt cóc, đánh tráo, chiếm đoạt trẻ em". Người nào vi phạm sẽ bị xử phạt hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

Điều 71 luật hôn nhân và gia đình cũng quy định: Cha, mẹ có nghĩa vụ và quyền ngang nhau, cùng nhau chăm sóc, nuôi dưỡng con chưa thành niên, con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự hoặc không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình.

Bởi vậy trường hợp người mẹ không thực hiện nghĩa vụ bảo vệ, chăm sóc, giáo dục con mình thì không chỉ vi phạm đạo đức xã hội mà còn vi phạm pháp luật. Tuỳ vào tính chất mức độ của hành vi mà người vi phạm sẽ bị xử phạt hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Cơ quan điều tra sẽ tiếp tục làm rõ hành vi của nhóm đối tượng theo quy định.

Tiến sĩ, luật sư Đặng Văn Cường

“Theo quy định của pháp luật thì chỉ có cha mẹ, người giám hộ mới có quyền giữ trẻ để trông coi, chăm sóc, giáo dục, chữa bệnh. Những người không quyền hạn mà chiếm giữ trái phép trẻ em hoặc giao trẻ em cho người khác chiếm giữ là hành vi vi phạm pháp luật. Người thực hiện hành vi này sẽ bị xử lý hình sự về tội giữ người trái pháp luật theo quy định tại Điều 157 Bộ luật hình sự với chế tài là phạt tù từ 2 năm đến 7 năm (nếu trường hợp người bị giữ là trẻ em).

Trường hợp giữ trẻ em nhằm mục đích giao cho người khác để nhận tiền thì đây là hành vi mua bán người dưới 16 tuổi theo quy định tại Điều 151 bộ luật hình sự. Khung hình phạt của tội danh này là phạt tù từ 7 năm đến tù chung thân.

Nếu hành vi mới ở giai đoạn chuẩn bị, "giao dịch" mua bán người chưa được thực hiện, chưa thành công thì các đối tượng này có thể được áp dụng quy định về phạm tội chưa đạt để giảm bớt một phần trách nhiệm hình sự”, luật sư Cường phân tích.

Cũng theo vị Tiến sỹ luật học, đây là vụ việc xâm phạm đến quyền tự do thân thể của công dân là trẻ em, xâm phạm đến quyền được bảo vệ, chăm sóc, giáo dục trẻ em, vi phạm nghiêm trọng đạo đức xã hội, ảnh hưởng xấu đến an ninh trật tự an toàn xã hội. Người mẹ trong vụ án này là một kẻ sống ích kỷ, thiếu trách nhiệm… sẵn sàng bán rẻ đứa con của mình, phó mặc số phận của con cho những may rủi...

Cơ quan điều tra sẽ tiếp tục làm rõ nguyên nhân, động cơ, làm rõ diễn biến hành vi của các đối tượng gây án để áp dụng pháp luật một cách chính xác, đảm bảo công bằng, khách quan. Cơ quan điều tra cũng sẽ làm rõ lời khai ban đầu của đối tượng về khoản nợ đến mức phải "bán con".

Nếu có hành vi cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự đến mức có thể xử lý hình sự hoặc có hành vi cưỡng đoạt tài sản thì cơ quan điều tra cũng sẽ tiếp tục điều tra mở rộng để xử lý các đối tượng vi phạm về cho vay trong giao dịch dân sự, xâm phạm quyền sở hữu tài sản của công dân.

“Qua vụ việc này cho thấy một bộ phận giới trẻ hiện nay sống thiếu trách nhiệm, buông thả, coi nhẹ chuẩn mực đạo đức xã hội. Chỉ vì mưu cầu, lợi ích cá nhân, vì tính ích kỷ của bản thân mình mà sẵn sàng bán cả đứa con do mình dứt ruột đẻ ra. Hành vi của người phụ nữ trong trường hợp này là rất đáng trách, đáng lên án và cần phải có bản án nghiêm minh, thích đáng để răn đe, phòng ngừa chung cho xã hội”, luật sư Đặng Văn Cường kiến nghị.