Củng cố niềm tin trong Nhân dân, đẩy mạnh khát vọng phát triển

Chủ động, linh hoạt, phù hợp với thực tiễn địa phương

Hà Nội có dân số gần 10 triệu dân; Đảng bộ Hà Nội là Đảng bộ lớn nhất cả nước, với 485.417 đảng viên, chiếm khoảng 9% tổng số đảng viên của cả nước. Bên cạnh những thách thức, đây cũng là thuận lợi để TP huy động nguồn lực thúc đẩy phát triển mạnh mẽ, củng cố niềm tin của người dân đối với triển vọng tăng trưởng của Thủ đô.

Từ thực tiễn đó và xác định tầm quan trọng của việc thực hiện quy chế dân chủ (QCDC) ở cơ sở, trong những năm qua, Thành ủy Hà Nội đã ban hành 36 văn bản lãnh đạo, chỉ đạo gắn với thực hiện QCDC ở cơ sở, trọng tâm là: Chỉ thị số 21-CT/TU ngày 2/6/2010 “Về tiếp tục thực hiện Chỉ thị 30-CT/TW của Bộ Chính trị (khoá VIII) về xây dựng và thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở”; Chỉ thị số 04-CT/TU, ngày 14/1/2016 về “Tiếp tục đẩy mạnh, nâng cao chất lượng, hiệu quả việc xây dựng và thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở”; Chỉ thị số 36-CT/TU, ngày 28/11/2024 “về đẩy mạnh công tác dân vận trong công tác quy hoạch, công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất trên địa bàn TP Hà Nội”…

Lãnh đạo TP Hà Nội chúc mừng các đội đoạt giải cao tại Chung khảo Cuộc thi “Tìm hiểu Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở” trên địa bàn TP Hà Nội năm 2024

Để cụ thể hóa việc thực hiện Chỉ thị 30-CT/TW, Thành ủy Hà Nội đã ban hành Quyết định số 6525-QĐ/TU về “Quy định trách nhiệm của cấp ủy, tổ chức đảng, chính quyền tiếp thu góp ý của MTTQ Việt Nam, các đoàn thể chính trị-xã hội và Nhân dân tham gia góp ý xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền trên địa bàn TP Hà Nội”; Quyết định số 2200-QĐ/TU về “Ban hành Quy chế tiếp xúc, đối thoại trực tiếp giữa người đứng đầu cấp ủy, chính quyền các cấp với MTTQ Việt Nam, các tổ chức chính trị-xã hội và Nhân dân trên địa bàn TP Hà Nội”; Hướng dẫn số 02-HD/TU “về việc thực hiện Quyết định số 99-QĐ/TW ngày 3/10/2017 và Quy định số 124-QĐ/TW ngày 2/2/2018 của Ban Bí thư Trung ương Đảng khóa XII”.

Việc tổ chức đối thoại của người đứng đầu cấp ủy, chính quyền với Ủy ban MTTQ Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội và Nhân dân được các cấp ủy đảng, chính quyền từ TP tới cơ sở nghiêm túc thực hiện.

Từ năm 2017 đến nay, cấp TP đã tổ chức được 24 hội nghị tiếp xúc, đối thoại giữa đồng chí Bí thư Thành ủy, Thường trực Thành ủy, Chủ tịch HĐND TP, Chủ tịch UBND TP với MTTQ, các đoàn thể chính trị- xã hội, cán bộ, đoàn viên, hội viên và các tầng lớp Nhân dân trên địa bàn. Cấp huyện tổ chức 277 hội nghị; đã có 66.742 lượt người tham gia hội nghị tiếp xúc, đối thoại định kỳ với trên 10 nghìn lượt ý kiến góp ý, kiến nghị, hầu hết ý kiến được cấp ủy, chính quyền tiếp thu, trả lời theo quy định.

Việc tổ chức hội nghị đối thoại trực tiếp giữa người đứng đầu cấp ủy, chính quyền các cấp với Nhân dân được thực hiện nghiêm túc, đảm bảo dân chủ, công khai, góp phần quan trọng trong công tác xây dựng Đảng, chính quyền, củng cố và tăng cường mối quan hệ mật thiết giữa Đảng, chính quyền và Nhân dân.

Đoàn kiểm tra số 2 của Ban Chỉ đạo xây dựng và thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở TP Hà Nội làm việc với Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Hà Nội ngày 21/9/2022

Công tác kiểm tra, giám sát triển khai thực hiện QCDC ở cơ sở được chú trọng. Bên cạnh kiểm tra, giám sát theo kế hoạch, các cấp ủy đảng, chính quyền, các tổ chức chính trị - xã hội tự kiểm tra, báo cáo theo chế độ thông tin định kỳ hàng tháng, quý, năm. Qua kiểm tra, giám sát cho thấy các cấp ủy, chính quyền các cấp đã triển khai, thực hiện nghiêm túc các văn bản lãnh đạo, chỉ đạo của Trung ương, TP về xây dựng và thực hiện dân chủ ở cơ sở.

Bên cạnh việc rà soát, điều chỉnh các quy chế đã ban hành, nhiều địa phương chủ động xây dựng các quy chế mới phù hợp với tình hình thực tiễn của địa phương như: Quận Hoàn Kiếm xây dựng QCDC trong công tác đảm bảo an sinh xã hội; thực hiện tốt công tác chi trả trợ cấp xã hội đảm bảo kịp thời, đúng đối tượng.

Quận Long Biên đã xây dựng QCDC trong công tác cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, sở hữu nhà và tài sản gắn liền với đất, công tác quản lý trật tự đô thị và công tác bảo vệ môi trường.

Quận Hai Bà Trưng ban hành QCDC trong công tác quản lý Nhà nước về an toàn thực phẩm lĩnh vực nông nghiệp và công thương, QCDC trong công tác bảo vệ môi trường, QCDC trong hoạt động quản lý nhà nước về hành nghề y dược ngoài công lập, QCDC trong việc xét duyệt trợ cấp xã hội hàng tháng đối với đối tượng là người khuyết tật trên địa bàn quận.

Quận Bắc Từ Liêm ban hành QCDC trong quản lý đô thị - quy hoạch, QCDC trong quản lý nghĩa trang; QCDC trong quản lý di tích. Huyện Thanh Trì xây dựng và thực hiện QCDC về công khai quản lý tài sản Nhà nước, QCDC trong việc tiếp dân và giải quyết khiếu nại tố cáo, QCDC về công khai tài chính và các loại quỹ do Nhân dân đóng góp...

Bầu không khí dân chủ trong xã hội được mở rộng hơn

Việc tổ chức hội nghị đối thoại trực tiếp giữa người đứng đầu cấp ủy, chính quyền các cấp với Nhân dân được triển khai nghiêm túc, góp phần củng cố và tăng cường mối quan hệ mật thiết giữa Đảng, chính quyền và Nhân dân

Chỉ thị 30-CT/TW được triển khai nghiêm túc trên địa bàn TP Hà Nội đã góp phần nâng cao trách nhiệm của các cấp ủy đảng, chính quyền, Ủy ban MTTQ Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội các cấp, nhất là người đứng đầu trong thực hiện dân chủ. Nhận thức của cán bộ, đảng viên và các tầng lớp Nhân dân Thủ đô về xây dựng và thực hiện dân chủ ở cơ sở có những chuyển biến tích cực.

Đáng kể, việc thực hiện QCDC ở cơ sở đã góp phần phát huy được vai trò, tiềm năng, sức sáng tạo của Nhân dân tham gia bàn bạc những công việc của địa phương, đất nước; góp ý kiến xây dựng chính sách, pháp luật, hương ước, quy ước, góp ý xây dựng Đảng, chính quyền, tham gia giám sát hoạt động của cán bộ, công chức, đảng viên ở khu dân cư.

Nhiều khó khăn trong quá trình phát triển được Nhân dân bàn bạc, tháo gỡ, giải quyết có hiệu quả tạo khí thế phấn khởi, khích lệ các tầng lớp Nhân dân đẩy mạnh các phong trào thi đua tạo sự đồng thuận trong xã hội, củng cố khối đại đoàn kết toàn dân.

Nhân dân cũng thực hiện quyền giám sát thông qua hoạt động của Ban Thanh tra Nhân dân, Ban Giám sát đầu tư của cộng đồng. Từ năm 2009 đến năm 2024, Ban Thanh tra Nhân dân đã giám sát 99.453 vụ việc tập trung vào các nội dung như việc thực hiện QCDC ở cơ sở, việc thực hiện quy định của địa phương về các mức đóng góp ở cơ sở, giám sát việc quản lý và sử dụng đất đai tại xã, phường, thị trấn, chính sách đền bù giải phóng mặt bằng thực hiện các dự án, công tác tiếp dân, giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo, phản ánh...

Qua giám sát đã phát hiện và kiến nghị 28.477 vụ việc và được các cơ quan có thẩm quyền giải quyết 25.818 vụ việc (đạt tỷ lệ 90,66%).

Các Ban Giám sát đầu tư của cộng đồng đã giám sát 59.764 công trình, dự án, kịp thời kiến nghị 11.851 vụ việc và đã được các cơ quan có thẩm quyền giải quyết 9.494 vụ việc (đạt tỷ lệ 80,11%).

Hằng năm, 100% xã, phường, thị trấn tổ chức tốt Hội nghị đại biểu Nhân dân bàn về việc xây dựng đời sống văn hóa ở cơ sở thu được nhiều ý kiến góp ý xây dựng

Các hoạt động tự quản cộng đồng trong việc thực hiện dân chủ ở cơ sở gắn với thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng Nông thôn mới, giảm nghèo bền vững, phong trào toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa được đẩy mạnh. Đến nay, toàn TP có 382/382 xã đạt chuẩn Nông thôn mới (đạt 100%); 229/382 xã đạt Nông thôn mới nâng cao (đạt 59,9%); 109/382 xã đạt Nông thôn mới kiểu mẫu (đạt 28,52%); 99,1% thôn có nhà văn hóa, 95% gia đình được công nhận và giữ vững danh hiệu gia đình văn hóa; 95,4% thôn, làng được công nhận và giữ vững danh hiệu thôn, làng văn hóa.

Các mô hình tự quản đảm bảo an ninh trật tự trên địa bàn các thôn, làng được đẩy mạnh với 31 nhóm mô hình, 1.524 điểm mô hình. Công tác hòa giải ở cơ sở được quan tâm, chỉ tính riêng từ năm 2021 đến hết năm 2024, các tổ hòa giải ở cơ sở đã tham gia hòa giải 4.089 vụ việc; hòa giải thành 3.516 vụ việc (đạt 85,98%).

Nhìn chung, việc thực hiện tốt QCDC ở cơ sở tại các xã, phường, thị trấn trên địa bàn TP đã tạo được niềm tin của Nhân dân vào sự lãnh đạo của các cấp ủy đảng, sự điều hành của chính quyền. Năng lực lãnh đạo của cấp uỷ và chính quyền, chất lượng hoạt động của các tổ chức trong hệ thống chính trị được nâng lên, phong cách cán bộ có nhiều đổi mới, củng cố tinh thần đoàn kết trong nội bộ.