Xây dựng Nông thôn mới bằng bản sắc và khát vọng tuổi trẻ

Hội nghị do Ban Chấp hành Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tổ chức chiều 17/4, tại Hà Nội, bằng hình thức trực tiếp kết hợp trực tuyến.

Những mô hình sáng tạo từ thực tiễn

Phát biểu khai mạc hội nghị, đại diện Trung ương Đoàn khẳng định: Xây dựng Nông thôn mới không chỉ là nhiệm vụ của các cấp chính quyền mà còn là trách nhiệm của từng tổ chức, cá nhân. Trong đó, tuổi trẻ cả nước đã và đang chứng minh vai trò tiên phong, sáng tạo và xung kích trên mặt trận này.

Anh Nguyễn Tường Lâm, Bí thư Trung ương Đoàn, Chủ tịch Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam chủ trì và phát biểu tại hội nghị

Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng Nông thôn mới giai đoạn 2021 – 2025 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt với mục tiêu xuyên suốt là nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho người dân nông thôn; phát triển kinh tế nông thôn gắn với quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa, thích ứng với biến đổi khí hậu; xây dựng hạ tầng đồng bộ và bảo tồn bản sắc văn hóa truyền thống.

Hưởng ứng Phong trào thi đua “Cả nước chung sức xây dựng Nông thôn mới” và các chỉ đạo của Trung ương, Đoàn TNCS Hồ Chí Minh đã triển khai nhiều hoạt động thiết thực, đồng bộ và hiệu quả. Trọng tâm là vận động thanh niên tham gia xây dựng kết cấu hạ tầng, cải thiện môi trường sống, chuyển giao tiến bộ kỹ thuật, hỗ trợ khởi nghiệp, phát triển kinh tế nông thôn, tổ chức các đội hình trí thức trẻ tình nguyện về vùng sâu vùng xa. Phong trào “Tuổi trẻ chung tay xây dựng Nông thôn mới” trở thành một dấu ấn đậm nét trong nhiệm kỳ vừa qua.

Tại hội nghị, các đại biểu cùng nhau phân tích, đánh giá những mô hình hay, cách làm hiệu quả đã được triển khai tại cơ sở. Từ mô hình “Thắp sáng đường quê”, “Ngày thứ Bảy tình nguyện hỗ trợ người dân”, đến những dự án phát triển kinh tế tuần hoàn, sản xuất nông nghiệp hữu cơ do thanh niên khởi xướng… tất cả đều cho thấy sự linh hoạt, sáng tạo và bám sát thực tiễn của tuổi trẻ.

Các Tỉnh, Thành đoàn được nhận Bằng khen của Trung ương Đoàn

Đặc biệt, nhiều địa phương đã hình thành đội hình Thanh niên chuyển đổi số nông thôn, Thanh niên tình nguyện hỗ trợ tiêu thụ nông sản qua sàn thương mại điện tử, góp phần từng bước số hóa nông nghiệp, tạo sinh kế bền vững và giúp người dân tăng thu nhập.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, hội nghị cũng thẳng thắn nhìn nhận một số tồn tại như: Sự chênh lệch về mức độ tham gia giữa các địa phương; thiếu cơ chế hỗ trợ lâu dài cho thanh niên nông thôn; một bộ phận thanh niên chưa được đào tạo bài bản để thích ứng với chuyển đổi số và công nghệ mới.

"Hiến kế" từ chuyên gia và cơ sở

Trên cơ sở đánh giá thực tiễn, Trung ương Đoàn đã đề xuất các định hướng lớn cho giai đoạn 2026 – 2030, trong đó nhấn mạnh việc xây dựng nông thôn mới thông minh, bền vững và sáng tạo, lấy thanh niên làm lực lượng nòng cốt.

Một số nội dung trọng tâm bao gồm: Ứng dụng mạnh mẽ công nghệ số vào phát triển nông thôn, nhất là trong sản xuất, tiêu thụ và quản lý dữ liệu; hỗ trợ khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo, chuyển giao khoa học công nghệ, nâng cao năng lực cho thanh niên nông thôn; phát triển kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, khuyến khích các mô hình nông nghiệp bền vững, thân thiện môi trường; xây dựng làng thông minh, bản thông minh, tạo hệ sinh thái số tại các địa phương, kết nối mạnh mẽ với thị trường trong và ngoài nước.

Tại hội nghị, ông Nguyễn Công Tiệp, Phó Giám đốc Học viện Nông nghiệp Việt Nam đã đưa ra góc nhìn sâu sắc: “Xây dựng Nông thôn mới không thể tách rời bản sắc. Nếu Nông thôn mới chỉ là bê tông hóa, mà không giữ truyền thống làng xóm, hồn cốt dân tộc, thì sẽ mất đi linh hồn nông thôn Việt. Thanh niên cần được đào tạo để làm chủ nông nghiệp thông minh, từ đó phát triển sinh kế mới, ngành nghề mới”.

Ông Tiệp cũng lưu ý đến con số đáng suy ngẫm: 1,35 triệu thanh niên hiện không đi học, không có việc làm. Đây là thách thức nhưng cũng là cơ hội để tổ chức Đoàn phát huy vai trò trong đào tạo nghề, hỗ trợ khởi nghiệp, phát triển du lịch nông thôn, dịch vụ mới tại vùng nông thôn.

Ông Nguyễn Công Tiệp, Phó Giám đốc Học viện Nông nghiệp Việt Nam chia sẻ

Anh Thiệu Minh Quỳnh, Bí thư Tỉnh đoàn, Chủ tịch Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam tỉnh Thái Bình đề xuất 3 nhóm giải pháp trọng tâm: Tạo môi trường khởi nghiệp thuận lợi cho thanh niên nông thôn, thông qua các chính sách ưu đãi thuế, đất đai và quỹ hỗ trợ; Nâng cao chất lượng đào tạo, kết nối giữa trường học – doanh nghiệp – thanh niên để hình thành hệ sinh thái nghề nghiệp phù hợp; Truyền thông mạnh mẽ về các gương thanh niên điển hình, khơi dậy khát vọng cống hiến và đổi mới sáng tạo.

Anh Quỳnh cũng nhấn mạnh vai trò “cầu nối” của tổ chức Đoàn trong việc đưa chính sách đến gần hơn với thanh niên, tạo niềm tin và động lực để họ gắn bó với quê hương.

Anh Thiệu Minh Quỳnh, Bí thư Tỉnh đoàn, Chủ tịch Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam tỉnh Thái Bình đóng góp ý kiến

Hội nghị là dịp quan trọng để một lần nữa khẳng định vai trò của thanh niên trong sự nghiệp phát triển nông thôn bền vững, đặc biệt là trong bối cảnh chuyển đổi số, biến đổi khí hậu và hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng. Từ những mô hình hiệu quả trong quá khứ đến những định hướng chiến lược cho tương lai, rõ ràng thanh niên đang và sẽ tiếp tục là lực lượng tiên phong trên hành trình tô thắm diện mạo Nông thôn mới, nơi không chỉ sáng, xanh, sạch, đẹp mà còn ngập tràn hi vọng, tri thức và bản sắc dân tộc.

Thanh niên góp sức xây dựng Nông thôn mới

Lê Dung