Quyết cơ chế đặc thù phát triển kinh tế tư nhân ngay tuần này

Chiều 14/5, tại phiên họp thứ 45, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về một số cơ chế, chính sách đặc biệt phát triển kinh tế tư nhân.

Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Tâm trình bày tóm tắt tờ trình nêu rõ việc bảo đảm thể chế hóa đầy đủ, kịp thời các chủ trương, quan điểm, cơ chế, chính sách tại Nghị quyết số 68-NQ/TW có tính chất vượt trội, tháo gỡ các điểm nghẽn trong phát triển kinh tế tư nhân; có thể triển khai, áp dụng, phát huy hiệu quả ngay trong thực tiễn.

Quy định cơ chế, chính sách đặc biệt phát triển kinh tế tư nhân để huy động đa dạng hóa các nguồn lực và giải phóng nguồn lực xã hội để tập trung vào phát triển nhanh kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội, đáp ứng được yêu cầu tăng trưởng kinh tế hai con số trong giai đoạn tiếp theo.

Dự thảo cũng nêu rõ các nguyên tắc hoạt động thanh tra, kiểm tra, cấp phép, chứng nhận đối với doanh nghiệp, hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh. Việc này để nâng cao hiệu quả công tác thanh tra, kiểm tra, khắc phục tình trạng thanh, kiểm tra chồng chéo, trùng lắp, chuyển mạnh từ tiền kiểm sang hậu kiểm.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho biết Quốc hội sẽ cố gắng thông qua Nghị quyết vào ngày 17/5.

Theo đó, không được thanh tra, kiểm tra đối với mỗi doanh nghiệp, hộ kinh doanh quá 1 lần trong năm, trừ trường hợp có bằng chứng vi phạm rõ ràng. Đồng thời sẽ xử lý nghiêm các hành vi lạm dụng thanh tra, kiểm tra để nhũng nhiễu, gây khó khăn cho doanh nghiệp; ưu tiên thanh tra, kiểm tra từ xa dựa trên các dữ liệu điện tử, giảm thanh tra, kiểm tra trực tiếp.

Miễn kiểm tra thực tế đối với các doanh nghiệp tuân thủ tốt quy định pháp luật. Chuyển việc quản lý điều kiện kinh doanh từ cấp phép, chứng nhận sang thực hiện công bố điều kiện kinh doanh và hậu kiểm, trừ một số ít lĩnh vực bắt buộc phải thực hiện thủ tục cấp phép theo quy định và thông lệ quốc tế.

Dự thảo cũng phân định rõ giữa trách nhiệm của pháp nhân với trách nhiệm của cá nhân; giữa trách nhiệm hình sự với trách nhiệm hành chính, trách nhiệm dân sự; giữa trách nhiệm hành chính với trách nhiệm dân sự.

Đối với vi phạm, vụ việc về dân sự, kinh tế, ưu tiên áp dụng các biện pháp về dân sự, kinh tế, hành chính trước; các doanh nghiệp, hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh được chủ động khắc phục vi phạm, thiệt hại. Trường hợp thực tiễn áp dụng pháp luật có thể dẫn đến xử lý hình sự hoặc không xử lý hình sự thì không áp dụng xử lý hình sự.

Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Tâm.

Đối với vi phạm đến mức xử lý hình sự thì ưu tiên các biện pháp khắc phục hậu quả kinh tế chủ động, kịp thời và toàn diện trước và là căn cứ quan trọng để cơ quan tiến hành tố tụng xem xét khi quyết định khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử và các biện pháp xử lý tiếp theo.

Không được áp dụng hồi tố các quy định pháp luật để xử lý bất lợi cho doanh nghiệp, hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh.

Đối với các vụ việc mà thông tin, tài liệu, chứng cứ chưa đủ rõ ràng để kết luận có hành vi vi phạm pháp luật phải sớm có kết luận theo quy định của pháp luật tố tụng, thực hiện công bố công khai kết luận này; bảo đảm nguyên tắc suy đoán vô tội trong quá trình điều tra, truy tố, xét xử các vụ án.

Đánh giá cao việc dự thảo Nghị quyết được hoàn thành chỉ 10 ngày sau khi Nghị quyết số 68-NQ/TW được ban hành, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho rằng, cơ quan soạn thảo đã làm việc tích cực để kịp tiến độ thông qua Nghị quyết vào cuối tuần này.

Theo Chủ tịch Trần Thanh Mẫn, Quốc hội sẽ cố gắng thông qua Nghị quyết vào thứ 7 (ngày 17/5). Đây là một nghị quyết ngắn gọn, với những đột phá mới trong phát triển kinh tế tư nhân.

Ngoài ra, khi tiến hành sửa đổi một loạt các luật trong thời gian tới, những nội dung liên quan đến kinh tế tư nhân sẽ được sửa đổi, bổ sung để đưa vào các luật về hình sự, dân sự, hành chính, thanh tra, thuế, khoa học công nghệ…

Để dự thảo được hoàn thiện trước khi trình Quốc hội, Chủ tịch Quốc hội lưu ý các cơ quan rà soát các nội dung về hỗ trợ khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số; quan tâm đến cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, đảm bảo bình đẳng giữa doanh nghiệp tư nhân trong nước, nước ngoài.

Về các hiệp định, cam kết quốc tế, Chủ tịch Quốc hội lưu ý phải rà soát tránh vướng với các điều ước quốc tế, các luật trước đó.

"Cần thay đổi tư duy, Nhà nước kiến tạo thay vì kiểm soát, tư duy điều hành cần chuyển sang kiến tạo và phục vụ", Chủ tịch Quốc hội yêu cầu.

Bên cạnh đó, Chủ tịch Quốc hội lưu ý việc đảm bảo nguồn lực tài chính để thực hiện các chính sách là rất quan trọng. Các chính sách về hỗ trợ đầu tư hạ tầng; hỗ trợ tiền thuê đất cho doanh nghiệp công nghệ cao, doanh nghiệp nhỏ và vừa; hỗ trợ tín dụng cho doanh nghiệp khởi nghiệp, doanh nghiệp đổi mới sáng tạo; chính sách miễn thuế cho doanh nghiệp… đều đòi hỏi nguồn lực tài chính rất lớn để thực hiện. Cùng với đó, cần rà soát các đối tượng thụ hưởng chính sách để đảm bảo khả thi trong thực tiễn.

Giải trình làm rõ vấn đề này, Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng cho hay, việc lựa chọn nội dung nào đưa vào Nghị quyết là vấn đề rất khó.

Đối với các quy định liên quan đến trách nhiệm hình sự, dân sự, thanh tra, kiểm tra… Phó Thủ tướng cho biết đây là những chủ trương lớn, cộng đồng doanh nghiệp rất mong chờ.

Theo Phó Thủ tướng, nếu không đưa vào thì không thể hiện hết tầm của Nghị quyết của Quốc hội. "Dù chưa thể cụ thể ngay, nhưng đó là thông điệp của Quốc hội, là định hướng cho việc triển khai, sửa đổi các luật tiếp theo", Phó Thủ tướng nêu.

Kết luận phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh cho biết, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đánh giá cao sự phối hợp giữa Ủy ban Kinh tế và Tài chính với Bộ Tài chính. Hai cơ quan đã chủ động từ sớm, từ xa để hoàn thiện dự thảo. Ủy ban Thường vụ Quốc hội đánh giá, hồ sơ dự thảo Nghị quyết đã đủ điều kiện trình Quốc hội cho ý kiến vào ngày mai (15/5).

Trước khi trình Quốc hội, Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị các cơ quan tiếp thu các ý kiến đóng góp tại phiên họp, hoàn thiện lại dự thảo ngay trong tối nay, gửi đến các đại biểu Quốc hội trong đêm nay qua app thông tin của Quốc hội.