Người trẻ và hành trình giữ lửa gia đình thời đại mới

Không chỉ giữ lửa, mà còn làm mới lửa

“Chúng mình cưới nhau khi cả hai mới 25 tuổi, thu nhập chưa cao, sống trong căn chung cư nhỏ và những bữa cơm tự nấu đôi khi chỉ có trứng rán và rau luộc nhưng từ ngày đó, chúng mình đặt ra quy ước, dù bận đến đâu, buổi tối cũng sẽ ăn cơm cùng nhau ít nhất 5 ngày trong tuần”, Nguyễn Minh Tuấn - một kỹ sư công nghệ, sinh năm 1997 chia sẻ.

Tuấn và vợ là điển hình cho lớp trẻ thế hệ Z biết cách dung hòa giữa nhịp sống công việc và không gian gia đình. Câu chuyện của họ không đơn lẻ. Trên mạng xã hội, trong các cộng đồng như “Tổ ấm Gen Z”, “Vì một gia đình hạnh phúc”… có thể bắt gặp vô vàn chia sẻ nhỏ bé nhưng sâu sắc về cách người trẻ học cách lắng nghe, chia sẻ, giữ gìn không khí tích cực trong tổ ấm.

Dù bận rộn với lịch làm việc dày đặc, nhiều cặp vợ chồng trẻ vẫn dành thời gian cho những “nghi lễ nhỏ”: Viết thư tay ngày sinh nhật, tổ chức những bữa tối không công nghệ, cùng nhau lên kế hoạch dạy con, cùng học cách kiểm soát cảm xúc và xử lý mâu thuẫn một cách văn minh. Những điều tưởng như giản dị ấy lại chính là ngọn lửa giữ ấm hạnh phúc gia đình.

“Làm mới hôn nhân” là cụm từ trước kia tưởng chỉ có trong các cuốn sách tư vấn tâm lý hôn nhân, nay được người trẻ biến thành hành động cụ thể. Từ những chuyến du lịch tự tổ chức, đến cùng nhau học một môn thể thao, tham gia lớp học tiền sản, kỹ năng làm cha mẹ, hay thậm chí học cùng nhau cách đầu tư tài chính, phát triển sự nghiệp mà không bỏ quên tổ ấm, tất cả đều là cách thế hệ trẻ đang “giữ lửa bằng ngọn lửa mới”.

Một gia đình ấm áp là tế bào lành mạnh của xã hội

Chị Lê Hương Xuân, một nữ nhà báo trẻ, lập gia đình được một năm, chia sẻ: “Chúng tôi quan niệm rằng, muốn con cái sau này hạnh phúc thì bố mẹ phải làm gương. Không chỉ là chăm chỉ làm việc hay trách nhiệm nuôi dạy con mà còn là cách sống tình cảm, biết tha thứ, biết đồng hành cùng nhau trước sóng gió cuộc đời”.

Trong một thế giới mà định kiến về vai trò của người chồng, người vợ đang dần thay đổi, nhiều gia đình trẻ chọn cách xây dựng hạnh phúc bằng sự bình đẳng, cùng chia sẻ việc nhà, cùng nuôi con, cùng trưởng thành. Chính sự chủ động học hỏi, sẵn sàng thay đổi và làm mới chính mình đã giúp họ làm mới mối quan hệ gia đình.

Theo Ths Võ Minh Thành, giảng viên Khoa Tâm lý học, Trường Đại học Sư phạm TP Hồ Chí Minh: Cốt lõi của cuộc sống hôn nhân đó là sự hòa hợp về mọi mặt của hai vợ chồng. Đó là chấp nhận lẫn nhau, chấp nhận những thói quen, tính cách của người bạn đời của mình.

Tiếp theo là sự sẻ chia giữa hai vợ chồng đóng vai trò rất quan trọng trong cuộc sống hôn nhân. Vợ chồng luôn chia sẻ mọi việc với nhau để kịp thời hiểu được vấn đề đang gặp phải, để cảm thông và đồng hành. Sự im lặng thường là trở ngại của bất cứ mối quan hệ nào. Anh Thành cho rằng, để giữ lửa hạnh phúc gia đình, các thành viên phải luôn làm mới bản thân cũng như cách thể hiện tình cảm.

Những thách thức không thể né tránh

Điều thú vị là người trẻ hôm nay không chỉ hướng đến sự hiện đại mà còn có ý thức rõ ràng về việc giữ gìn những giá trị truyền thống trong gia đình bữa cơm sum họp, ngày giỗ tổ tiên, phong tục lễ Tết, lời chào buổi sáng và những câu cảm ơn, xin lỗi thường ngày. Nhiều bạn trẻ chủ động học nấu ăn món quê mẹ, học hát ru, kể chuyện cổ tích cho con nghe, không để khoảng trống ký ức trong hành trình trưởng thành của thế hệ sau.

“Có những giá trị gia đình không thể bị thay thế bằng AI, công nghệ hay bất cứ tiện ích số nào”, Nguyễn Hải An (28 tuổi, lập trình viên) nói. Vợ chồng An duy trì thói quen gửi ảnh và tin nhắn cho ông bà nội ngoại mỗi ngày, chủ động dạy con gọi điện thăm hỏi họ hàng. “Hạnh phúc là điều có thể học được. Tình cảm gia đình cũng cần được luyện tập như một kỹ năng”, An chia sẻ thêm.

Khi người trẻ học cách giữ gìn và thắp sáng ngọn lửa gia đình, chính họ cũng đang tạo dựng nền tảng cho xã hội phát triển bền vững

Tất nhiên, hành trình giữ lửa gia đình của thế hệ trẻ không ít thách thức. Áp lực cơm áo, khoảng cách thế hệ, mâu thuẫn lối sống, thậm chí là định nghĩa khác nhau về hạnh phúc giữa hai người trong một mái nhà… có thể khiến lửa gia đình bị lung lay. Thực tế cũng cho thấy, không ít cặp đôi trẻ rơi vào khủng hoảng hôn nhân sớm, thậm chí tan vỡ khi chưa kịp hiểu sâu về trách nhiệm gắn bó.

Vì thế, bên cạnh sự chủ động từ mỗi cá nhân, cũng cần có sự hỗ trợ từ cộng đồng, chính sách và môi trường sống. Những lớp học tiền hôn nhân, chương trình tư vấn hôn nhân miễn phí, mạng lưới cha mẹ trẻ đồng hành cùng nhau, hay các hoạt động của Đoàn - Hội - Câu lạc bộ trong việc xây dựng gia đình trẻ hạnh phúc, cần tiếp tục được mở rộng và đổi mới.

Một gia đình ấm áp là tế bào lành mạnh của xã hội. Khi người trẻ học cách giữ gìn và thắp sáng ngọn lửa ấy, chính họ cũng đang tạo dựng nền tảng cho một xã hội phát triển bền vững. Không dừng lại ở tổ ấm riêng, nhiều bạn trẻ còn lan tỏa thông điệp sống tích cực, nhân văn thông qua mạng xã hội, các dự án cộng đồng, các lớp kỹ năng cho cha mẹ trẻ, hay đơn giản là một câu chuyện đời thường được kể bằng ngôn ngữ đầy cảm xúc.

Ngọn lửa của tình thân, sự thấu hiểu và đồng hành, khi được duy trì bởi thế hệ trẻ sẽ trở thành ánh sáng soi đường cho thế hệ kế tiếp. Giữ lửa gia đình không phải là điều dễ dàng, nhất là trong thời đại mọi thứ thay đổi nhanh như hiện nay nhưng chính trong thách thức ấy, thế hệ trẻ Việt Nam đang từng ngày khẳng định bản lĩnh, họ không chỉ mơ về hạnh phúc, mà chủ động vun đắp, gìn giữ và làm cho tổ ấm của mình trở thành điểm tựa vững chắc giữa bộn bề cuộc sống.

Lê Dung