Mùa thi và những câu chuyện chạm tới trái tim

Gieo ước mơ từ nghịch cảnh, gian khó

Trước cổng điểm thi tại một trường huyện ở tỉnh Lai Châu, cậu học trò Nguyễn Văn Khánh, người dân tộc Mông với chiếc áo đã sờn vai lặng lẽ tựa lưng vào tường, ôn lại những công thức Toán cuối cùng.

Khánh kể, nhà chỉ có hai mẹ con, quanh năm nương rẫy. Điện thoại cũ là lớp học online của em. Biết đọc thêm, em mượn thư viện xã, kiếm Wi-Fi phập phù nơi một vài chỗ quen. Ở nơi tưởng chừng khan hiếm cả sóng điện thoại, ước mơ làm kỹ sư công nghệ thông tin của chàng trai miền núi lại nảy mầm mạnh mẽ. “Mẹ em dặn nghèo đến mấy cũng phải học đến cùng. Hôm nay, em thi vì bản thân và vì mẹ”, Khánh mỉm cười, ánh mắt ngời lên quyết tâm.

Khánh không đơn độc. Hàng trăm học sinh vùng cao đã miệt mài băng rừng, vượt suối suốt 3 năm cấp 3, dồn hết viễn cảnh tương lai vào kỳ thi 3 ngày của tháng 6. Những bước chân đầy bùn đất ấy viết nên bản hùng ca thầm lặng về khát vọng tri thức.

Thí sinh Nguyễn Gia Lâm được tình nguyện viên hỗ trợ đến trường thi

Giữa Sài Gòn nắng gắt, điểm thi THPT Quốc gia đón một thí sinh đặc biệt Nguyễn Gia Lâm, “cậu bé không tứ chi” của Trường THCS-THPT Diên Hồng, TP Hồ Chí Minh. Căn bệnh tim bẩm sinh và ca phẫu thuật năm lên hai tuổi cướp đi đôi tay, đôi chân nhưng không thể đánh gục chí vươn lên.

Không một lời than vãn, Lâm luyện chữ bằng cách ngoặm bút, gõ phím bằng cánh tay cụt. Hôm thi, một tình nguyện viên cõng cậu lên phòng dự phòng, nơi có hệ thống camera và đủ cán bộ coi thi theo đúng quy định. Với Lâm, mỗi bước di chuyển không đơn thuần là dịch chuyển cơ thể, mà là bước tiến của ý chí. “Em muốn khẳng định rằng mình không thua kém ai, em có thể làm bất cứ điều gì”, Lâm bày tỏ.

Nghe em nói, ai nấy nín lặng. Người ta ngỡ chính niềm tin kiên định kia mới là tấm “giấy mời” Lâm mang đến phòng thi, vượt lên mọi giới hạn thể chất để chạm tới ước mơ đại học.

Cái ôm siết chặt tiếp thêm sức mạnh "vượt vũ môn"

Cũng 18 tuổi nhưng Chảo Minh Trung (Trường THPT số 1 Sa Pa, Lào Cai) lại dõi theo kỳ thi qua màn hình điện thoại, giữa phòng điều trị ung thư xương của Bệnh viện K Hà Nội. Kể từ tháng 3, khi bạn bè tăng tốc ôn luyện, Trung bắt đầu cuộc chiến riêng với hóa chất, đau đớn và những lần chọc tủy. 12 năm đèn sách bỗng chốc dang dở, phía trước em là ca mổ tháo khớp có thể diễn ra trong vài tuần tới.

Thấu hiểu thiệt thòi ấy, thầy cô và bạn bè Sa Pa quyên góp được 131 triệu đồng. Số tiền ấy chẳng thể đổi lại ngày thi đã lỡ nhưng đủ để thắp thêm hi vọng vào một hành trình “thi” đặc biệt khác - đấu tranh với bệnh tật, kiên trì giành lại sức khỏe và ước mơ.

Bệ phóng yêu thương phía sau cánh cổng trường

Từ Hà Nội, TP Hồ Chí Minh đến các tỉnh, thành miền núi, biên giới xa xôi, hình ảnh cha mẹ đội nắng giữ hộp cơm nóng chờ con không còn xa lạ. Chị Nguyễn Thị Mai, phụ huynh tại điểm thi THPT Trần Phú - Hoàn Kiếm, Hà Nội, siết chiếc quạt cầm tay, chia sẻ: “Tôi dặn con làm hết sức, còn lại để mẹ lo. Điều quan trọng là bình tĩnh”. Ánh mắt chị dõi vào sân trường, lo lắng chẳng kém con mình.

Những người mẹ dõi theo con phía ngoài cổng trường thi

Không kém phần nhiệt huyết là hàng vạn “chiến sĩ áo xanh”, lực lượng thanh niên tình nguyện. Những chai nước suối, hộp sữa, gói bánh, tấm khăn ướt, chiếc bút chì dự phòng… đều được trao tận tay thí sinh. Có lẽ, khi nhớ về mùa thi 2025, nhiều em sẽ nhớ trước tiên tiếng hô: “Cố lên!” vội vã mà ấm áp ấy.

Một cô giáo dạy THPT tại Hà Nội đứng bên cổng thi từ sáng, tay cầm danh sách lớp chia sẻ: “Tôi không giám sát, chỉ muốn nhìn các em thật tự tin bước vào phòng thi”. Suốt những tháng ôn tập, cô giáo này cùng đồng nghiệp ôn luyện cho các em, chấm lại từng bài viết, sửa từng lỗi chấm phẩy, phần “thi” của lòng tận tụy.

Thanh niên tình nguyện đồng hành cùng sĩ tử suốt mùa thi

Ngày 26/6, tiếng trống kết thúc môn Ngữ văn vang lên. Trước sân Trường THPT Phan Đình Phùng (Hà Nội) bỗng rộ tiếng cười, xen cả những giọt nước mắt. Có bạn “trúng tủ”, ôm chầm bạn khác vừa lạc đề. Trong khoảnh khắc ấy, tất cả bỗng nhận ra điều quan trọng không chỉ nằm ở đáp án, mà ở việc họ vừa dũng cảm bước qua thử thách lớn đầu đời. “Hôm nay em thấy mình lớn thêm. Dù kết quả thế nào, em tự hào vì đã vượt qua chính mình”, thí sinh Nguyễn Thị Thu Trang bày tỏ.

Hôm nay, kỳ thi THPT Quốc gia 2025 khép lại, để lại sau lưng những con điểm sẽ sớm được trả về sĩ tử thế nhưng giá trị đọng lại sâu bền hơn cả là bài học về kiên cường và yêu thương. Được học, được thi đã là may mắn, vượt lên hoàn cảnh để thi hết mình, ấy mới là điều quý giá.

Khi trả phòng thi, có thể một vài ước mơ tạm gấp lại, vài nguyện vọng chưa thành nhưng vốn liếng lớn nhất mà các sĩ tử thu hoạch chính là hành trang trưởng thành, sự bền bỉ của Khánh trên vùng cao gió lạnh, lòng can trường của Gia Lâm giữa Sài Gòn hối hả và niềm tin vẫn cháy của Trung trên giường bệnh…

Tháng sáu sắp đi qua, tiếng ve hãy còn rộn ràng. Con đường đời phía trước mỗi sĩ tử còn dài lắm nhưng họ sẽ không đơn độc. Bởi sau lưng, cả một xã hội đã và sẽ tiếp tục đồng hành, nâng bước các em vững vàng tiến tới tương lai.

Bình Minh