Không sửa quy định xác định giá khởi điểm đấu giá đất thì sẽ xảy ra vi phạm

Trả lời chất vấn của đại biểu Quốc hội tại phiên họp thứ 9 Ủy ban Thường vụ Quốc hội chiều 16/3, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cho rằng, phải siết lại để đảm bảo chặt chẽ, nhất là xác định năng lực nhà đầu tư, nâng mức tiền đặt cọc và chuyển tiền này vào tài khoản do Hội đồng đấu giá quản lý, thời gian nộp tiền trúng đấu giá cũng phải ngắn hơn.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc phát biểu tại phiên chất vấn

“Doanh nghiệp phải cam kết thực hiện mục tiêu đấu giá, tránh trường hợp sau khi đấu giá đất xong để đó hàng năm trời, thậm chí nhiều năm trời không sử dụng, gây lãng phí”, Bộ trưởng nói.

Theo Bộ trưởng Bộ Tài chính, trong đấu giá đất thì thu càng nhiều tiền càng tốt. Về mục tiêu lâu dài là sau khi đấu giá xong thì công trình được hoàn thành, thu hút lao động, tăng GDP, đóng ngân sách đầy đủ.

Đề cập giá khởi điểm của đấu giá đất, Bộ trưởng Bộ Tài chính cho biết, theo Nghị định 44 và Thông tư 36 của Bộ Tài nguyên Môi trường, có 5 phương pháp xác định giá đất là: So sánh, thặng dự, chiết khấu, thu nhập và phương pháp số nhưng với dự án đầu tư mới chỉ sử dụng 3 phương pháp xác định giá là thặng dư, bảng giá đất, so sánh.

“Nếu lấy giá giả định, doanh thu giả định để tính giá thì không chính xác, cần phải sửa. Nếu không sửa thì cán bộ vẫn vi phạm, nếu không sửa thì đoàn thanh tra này, đoàn thanh tra kia vẫn kết luận khác nhau”, Bộ trưởng Bộ Tài chính nêu.

Ngoài ra, theo Nghị định 45 thì đất giao xong cho nhà đầu tư, Nhà nước mới thu tiền, trong khi ông cha nói "tiền trao, cháo múc”.

“Giao đất xong nhà đầu tư bán cho người dân lấy tiền nhưng không nộp lại vào ngân sách mà mang đi đầu tư, lỡ rủi ro, thua lỗ thì chúng ta không giải quyết được quyền lợi của hàng trăm, thậm chí hàng vạn hộ dân. Đây là lỗ hồng cần xác định chính xác để bịt lỗ hổng này lại”, Bộ trưởng Bộ Tài chính nêu ý kiến.

Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long phát biểu tại phiên chất vấn

Tham gia giải trình thêm, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long khẳng định, đấu giá tài sản là hoạt động bình thường, phổ biến ở các nước, tuy nhiên từ kinh nghiệm và thực tế trên thế giới có nhiều điểm khác biệt so với ở nước ta.

Tài sản đấu giá cũng chủ yếu của tư nhân, trong khi Việt Nam tài sản tư nhân tham gia đấu giá rất ít. Giá khởi điểm chủ yếu các bên thoả thuận và đặt cọc, ở các nước, thường từ 5-25%. Chênh lệch giá khởi điểm và giá thành trên nguyên tắc đấu giá dân sự và càng được nhiều tiền càng tốt (ở Nhật Bản bán cặp dưa cả tỷ đồng, có bức tranh khởi điểm thấp nhưng bán hàng chục triệu USD...).

Nhất trí cao với nhận xét của đại biểu rằng, đấu giá quy định nhiều nơi, liên quan nhiều pháp nhân, nhiều bên tham gia, tuy nhiên thường căn cứ theo pháp luật chuyên ngành nên trên dưới 20 loại tài sản bán đấu giá thì liên quan chừng ấy luật khác nhau. Do đó sắp tới có căn chỉnh và cách tiếp cận làm sao đồng bộ hoá quy định để thuận tiện, dễ dàng.

Về chế tài áp dụng đối với các vi phạm, Bộ trưởng Lê Thành Long cho biết có dân sự, hành chính và hình sự. Dân sự không mua thì mất cọc, hành chính có phạt, hình sự có thể nghiên cứu về nâng giá có dụng ý hoặc đầu cơ.

“Với trường hợp đấu giá ở Thủ Thiêm là mất cọc rồi. Nếu phân tích bình thường thì theo cơ chế thị trường nhưng ta phát hiện được các dấu hiệu bất bình thường, nếu có chứng minh được thì xử lý vì khung pháp luật hiện hành tương đối đầy đủ.

Qua vụ việc vừa rồi cần giải pháp, trước mắt là tiếp tục thực hiện Chỉ thị 40 về công tác đấu giá tài sản và 2 công điện của Thủ tướng giao nhiệm vụ sau khi vụ việc xảy ra. Trình tự thủ tục cũng cần rà soát để hoàn thiện hơn”, ông Lê Thành Long nói.