Khi cha mẹ là người bình dị phi thường

Tọa đàm “Cha mẹ bình dị phi thường” có sự tham gia của: Ông Khuất Văn Quý - Phó Vụ trưởng Vụ Gia đình thuộc Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch; Bà Phan Thị Kim Liên - Quản lý Chương trình Bảo vệ trẻ em, Tổ chức World Vision Việt Nam; Nhà báo, nhà văn Hoàng Anh Tú. Tọa đàm do bà Nguyễn Phương Linh - Viện trưởng MSD điều phối.

Các diễn giả tham gia tọa đàm trực tuyến "Cha mẹ bình dị phi thường: Mâu thuẫn không là Zero - Giải quyết mâu thuẫn là Hero"

Nằm trong chiến dịch “It Takes A World - Chấm dứt bạo lực trẻ em trong gia đình và trường học” do Tổ chức World Vision Việt Nam khởi xướng năm 2017, “Người bình dị phi thường” là sáng kiến khích lệ, thúc đẩy việc làm cụ thể của mọi thành phần trong xã hội để góp phần tạo nên môi trường an toàn, tích cực và tràn đầy yêu thương, nơi mọi trẻ em được phát triển một cách toàn diện.

Trong năm 2021, World Vision Việt Nam phối hợp cùng Viện MSD thực hiện chuỗi tọa đàm trưc tuyến từ tháng 7 đến tháng 9 để truyền thông bảo vệ trẻ em trong bối cảnh đại dịch Covid-19.

Ở bất kỳ độ tuổi nào, người lớn hay trẻ em ít nhiều cũng sẽ gặp những rắc rối, mâu thuẫn xoay quanh các mối quan hệ trong cuộc sống hằng ngày. Việc giải quyết mâu thuẫn với người lớn đã là thách thức, đối với trẻ em việc này còn khó khăn hơn rất nhiều. Trong lúc này, điều trẻ cần nhất là sự lắng nghe, chia sẻ và đồng hành cùng giải quyết từ cha mẹ.

Tọa đàm “Cha mẹ bình dị phi thường: Mâu thuẫn không là Zero - Giải quyết mâu thuẫn là Hero" tập trung chia sẻ các góc nhìn và cách thức để cha mẹ, người chăm sóc hỗ trợ trẻ em đối mặt, hành xử phù hợp và giải quyết hiệu quả các mâu thuẫn trong cuộc sống.

Sự kiện cũng là dịp để cha mẹ nhận thức rõ hơn về vai trò, ảnh hưởng của mình lên cách xử lý mâu thuẫn của con cái; Từ đó điều chỉnh lời nói, thái độ và hành động để góp phần vun đắp cho tương lai của trẻ, nơi tình yêu thương, sự hợp tác và tôn trọng lẫn nhau luôn hiện hữu.

Với hơn 20 năm kinh nghiệm làm công việc lắng nghe, tiếp nhận và gỡ rối những tâm sự của lứa tuổi trẻ em, vị thành niên, nhà báo Hoàng Anh Tú cho rằng mâu thuẫn trong các mối quan hệ gia đình là điều rất phổ biến. “Dù ở thời đại nào, kể cả ngày xưa hay ngày nay, mâu thuẫn trong gia đình đều rất giống nhau. Nhiều bậc phụ huynh chia sẻ rằng, những mâu thuẫn họ gặp với bố mẹ ngày trước nay cũng lặp lại như vậy với con của mình.

Cũng có nhiều bạn đã gửi thư đến tôi chia sẻ: Tại sao bố mẹ không nghe con, tại sao bố mẹ không tin con, tại sao bố mẹ không hiểu con?... Chúng ta từng là trẻ con, từng bức xúc khi có những khúc mắc với cha mẹ nhưng giờ lại gặp phải vấn đề đó với con mình. Điều này bắt nguồn từ tình yêu thương. Tuy nhiên, yêu thương khiến nhiều cha mẹ lo sợ quá, áp đặt, kìm kẹp, quên mất việc lắng nghe con.

Chúng ta nói muốn con được hạnh phúc nhưng chỉ khi bố mẹ hạnh phúc thì con cái mới hạnh phúc được. Chính cách bố mẹ hạnh phúc với những gì đang có thì con mới có thể hạnh phúc. Nhiều người không biết rằng, đôi khi đứa trẻ không cần gì nhiều ngoài sự hiện diện, lắng nghe của bố mẹ mình”, nhà báo Hoàng Anh Tú chia sẻ.

Bà Phan Thị Kim Liên - Tổ chức World Vision

Để giải quyết các mâu thuẫn trong gia đình, bà Phan Thị Kim Liên đưa ra gợi ý: “Cha mẹ đừng coi những mâu thuẫn của con là số 0 vì thực tế trẻ em nhạy cảm hơn chúng ta rất nhiều. Việc đầu tiên, chúng ta hãy quan tâm khi con trẻ có vấn đề, phát hiện và hỗ trợ xem vấn đề của con là gì để cùng tìm hiểu và giúp đỡ. Sau khi đã rõ về vấn đề thì bố mẹ mới xét đến chuyện cùng con xử lý mâu thuẫn hay để con tự xử lý.

Cha mẹ hãy xây dựng mối quan hệ thân thiết với con cái bằng những hành động nhỏ như việc nói lời yêu thương, lời xin lỗi, hỏi thăm. Những việc làm như thế tuy rất nhỏ và đơn giản nhưng lại có tác động rất phi thường vì sẽ tạo nên sự thân thiết, niềm tin của con cái với bố mẹ, là động lực lớn với trẻ”.

Bà Liên cũng nhấn mạnh, những lúc bố mẹ nóng nảy, hãy khoan xử lý mâu thuẫn mà bình tĩnh lại, chờ thời điểm thích hợp để cùng lắng nghe và giải quyết vấn đề. Chúng ta hãy xem cảm xúc của con như thế nào để tìm cách nói chuyện kỹ hơn, sâu hơn.

Từ góc độ cơ quan quản lý, ông Khuất Văn Quý - Phó Vụ trưởng, Vụ Gia đình (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch), chia sẻ: “Khi cuộc sống càng phát triển, mâu thuẫn sẽ càng phát sinh. Các thành viên trong gia đình có quyền ngang nhau và tất nhiên trẻ em cũng có sự tham gia tương đương với cha mẹ. Tuy nhiên, hiện nhiều phụ huynh, đặc biệt ở vùng sâu vùng xa không được tiếp cận với việc giáo dục làm cha mẹ. Vì vậy, chúng tôi đã đặt ra những chỉ tiêu về số lượng cha mẹ được tiếp cận thông tin, hướng dẫn làm cha mẹ. Trong đó, chương trình có những tài liệu hướng dẫn cách xây dựng mối quan hệ với con, cách nói chuyện với con, hướng dẫn cho con.

Để có thể hỗ trợ cha mẹ giáo dục con cái và giải quyết các mâu thuẫn trong gia đình, Vụ Gia đình đã thực hiện các chương trình như: Giáo dục hệ thống gia đình, trong đó biên tập các bộ tài liệu giáo dục trẻ em dưới 6 tuổi; Bộ tiêu chí ứng xử trong gia đình, thực hiện những nghiên cứu giáo dục trẻ em… Bên cạnh đó, Vụ cũng phối hợp với các cơ quan khác để thực hiện các chương trình bảo vệ trẻ em và làm cha mẹ”.

Ông Khuất Văn Quý - Phó Vụ trưởng Vụ Gia đình (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch)

Cũng theo ông Quý, việc làm cha mẹ giống như thả diều. Nếu giữ quá chặt thì diều không thể bay lên, nhưng thả tay ra thì diều sẽ bay đi mất. Giữ từng nào, thả ra sao chính là điều mà cha mẹ cần học hỏi và thực hành mỗi ngày, đặc biệt là khi có mâu thuẫn xảy ra.

“Chúng ta phải chấp nhận mâu thuẫn trong gia đình. Quan điểm, khoảng cách giữa các thế hệ là hoàn toàn tự nhiên, bình thường; Có mâu thuẫn mới có phát triển. Cha mẹ khi đồng hành cùng con không lảng tránh mâu thuẫn nhưng cũng không xử lý một cách thái quá. Cha mẹ hãy bình tĩnh đồng hành cùng con tìm giải pháp.

Bí kíp để đồng hành cùng con rất bình dị, đó là việc dành thời gian cho con, trao đổi tương tác, lắng nghe con và hỏi ý kiến. Khi có mâu thuẫn, cha mẹ hãy cùng con phân tích và tìm giải pháp. Những việc bình dị ấy có thể có tác động phi thường đối với con cái, giúp con noi theo và hướng dẫn xử lý những tình huống mâu thuẫn gặp phải trong gia đình và trong các mối quan hệ xã hội”, bà Nguyễn Phương Linh tổng kết.