Đề xuất tổ chức HĐND phường ở Hà Nội từ ngày 1/7

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn phát biểu tại phiên họp

Về tổ chức hoạt động của chính quyền phường ở thành phố Hà Nội khi Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi) được Quốc hội thông qua và có hiệu lực thi hành, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho biết: Đoàn đại biểu Quốc hội thành phố, Thường trực HĐND thành phố Hà Nội đề nghị rà soát, chỉnh lý dự thảo Luật theo hướng, đối với chính quyền địa phương ở các phường của thành phố Hà Nội sẽ tổ chức HĐND và UBND trong nhiệm kỳ 2021 - 2026 (tại Hà Nội, nhiệm kỳ 2021 - 2026, không tổ chức HĐND phường do thực hiện Nghị quyết 97/2019/QH14 về thí điểm tổ chức mô hình chính quyền đô thị tại thành phố Hà Nội và quy định tại Luật Thủ đô năm 2024).

Chính phủ cho rằng chính quyền địa phương tại phường ở thành phố Hà Nội tổ chức theo mô hình đặc thù riêng. Vì vậy, đề xuất của thành phố Hà Nội về tổ chức HĐND phường của thành phố là có căn cứ thực tiễn và có thể thực hiện được, góp phần giải quyết các vướng mắc, khó khăn của thành phố, tạo điều kiện thuận lợi cho việc tổ chức chính quyền địa phương ở phường sớm kiện toàn, ổn định về tổ chức, cán bộ, bảo đảm tốt hơn quyền đại diện của người dân và thực hiện chức năng giám sát trên địa bàn cũng như góp phần chuẩn bị và tổ chức tốt cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND nhiệm kỳ tới.

Trên cơ sở đó, Chính phủ đề xuất chỉnh lý dự thảo Luật theo hướng bỏ quy định về các phường thuộc thành phố Hà Nội tại dự thảo Luật. Theo đó, kể từ ngày 1/7/2025 (thời điểm Luật Tổ chức chính quyền địa phương có hiệu lực thi hành) cho đến khi kết thúc nhiệm kỳ 2021 - 2026, chính quyền địa phương tại các phường thuộc thành phố Hà Nội tổ chức đầy đủ HĐND và UBND.

Các đại biểu tham dự phiên họp

“Tuy nhiên, với số liệu báo cáo của thành phố Hà Nội thì số lượng chức danh chủ chốt của HĐND phường thực hiện chỉ định thuộc trường hợp đặc biệt nêu tại Kết luận số 150-KL/TƯ ngày 14/4/2025 của Bộ Chính trị là rất lớn (dự kiến có 146 người thuộc trường hợp đặc biệt không phải là đại biểu HĐND được chỉ định giữ các chức danh Chủ tịch, Phó Chủ tịch, Trưởng ban của HĐND phường). Do đó, cần thiết phải báo cáo xin chủ trương của Bộ Chính trị về vấn đề này”, Bộ trưởng Bộ Nội vụ nói.

Về vấn đề này, báo cáo ý kiến về việc tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi) do Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng trình bày cho biết, Chính phủ và chính quyền thành phố Hà Nội đề xuất khi Luật này có hiệu lực thi hành thì việc áp dụng mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp theo quy định của Luật có thể thực hiện ngay tại Hà Nội như đối với các tỉnh khác.

Cụ thể, cho phép tổ chức HĐND phường ở thành phố Hà Nội trên cơ sở bố trí, sắp xếp số đại biểu HĐND quận, thị xã nhiệm kỳ 2021 - 2026 và đại biểu HĐND ở các xã được nhập vào các phường cùng với chức danh lãnh đạo HĐND sẽ được chỉ định tham gia HĐND theo quy định chuyển tiếp tại Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013 để hoạt động cho đến hết nhiệm kỳ 2021 - 2026.

Theo phương án này, mỗi phường trong tổng số 51 phường được thành lập sau sắp xếp tại thành phố Hà Nội dự kiến sẽ có tối thiểu 10 đại biểu HĐND.

Thường trực Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội thấy rằng, phương án và đề xuất của Chính phủ và thành phố Hà Nội đã được tính toán rất chi tiết, cặn kẽ, có cơ sở, có thể thực hiện được. “Để bảo đảm cơ sở chính trị vững chắc, Thường trực Ủy ban Pháp luật và Tư pháp đề nghị báo cáo, xin ý kiến cấp có thẩm quyền về nội dung này trước khi trình Quốc hội thông qua”, ông Hoàng Thanh Tùng nói.

Phát biểu thảo luận tại phiên họp, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho rằng 146 người thuộc trường hợp đặc biệt không phải là đại biểu HĐND được dự kiến chỉ định giữ các chức danh Chủ tịch, Phó Chủ tịch, Trưởng Ban của HĐND phường tại Hà Nội không phải là nhiều. Trong giai đoạn từ 1/7/2025 đến bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XVI và HĐND các cấp nhiệm kỳ 2026 - 2031, chúng ta có thể làm được.