Bài 3: Quy hoạch khu công nghiệp “3 trong 1”

Xu thế tất yếu

Theo Ban quản lý các KCN tỉnh Bình Dương, hiện nay tỉnh có 28 KCN đã đi vào hoạt động, tỉ lệ lấp đầy KCN đạt trên 93%, đưa Bình Dương trở thành địa phương có tỷ lệ lấp đầy KCN cao nhất cả nước. Tỉnh cũng đặc biệt chú trọng đến việc phát triển các KCN theo hướng xanh và sinh thái, hướng tới một mô hình phát triển bền vững và thân thiện với môi trường.

1 góc KCN Bàu Bàng

Giai đoạn 2023-2025, Bình Dương đầu tư 10 KCN với tổng diện tích sử dụng đất khoảng 3.154ha. Giai đoạn 2026-2030 là 19 KCN với tổng diện tích khoảng 5.537ha. Trong đó, bao gồm việc tiếp tục đầu tư hoàn chỉnh các KCN của giai đoạn 2023-2025 chuyển sang với diện tích khoảng 2.063ha và đầu tư mới thêm 9 KCN với diện tích khoảng 3.474ha.

Các KCN này được đầu tư theo mô hình “3 trong 1” (KCN - khu đô thị - khu dịch vụ) với hệ thống kết cấu hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội đồng bộ, hiện đại. Công tác thu hút đầu tư vào các KCN của tỉnh sẽ chọn lọc hơn theo hướng chuyên biệt, sinh thái, thông minh và sẽ tạo sức hút mới.

Ngoài 29 KCN hiện hữu, tỉnh đang tập trung triển khai thành lập KCN khoa học và công nghệ với diện tích 400ha tại huyện Bàu Bàng và mở rộng các KCN Nam Tân Uyên, Rạch Bắp, Cây Trường. Song song đó là nghiên cứu phương án nâng cấp, chuyển đổi các KCN hiện hữu sang KCN hỗ trợ, EIP, KCN đổi mới sáng tạo, KCN đô thị - dịch vụ phù hợp với định hướng mới của đô thị Bình Dương thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050.

Ông Nguyễn Văn Hùng, Chủ tịch HĐQT Tổng Công ty Becamex IDC, nhìn nhận: "Mô hình KCN sinh thái đang là xu thế tất yếu để tăng sự cạnh tranh và bảo vệ môi trường. Bình Dương càng cần phải sớm đổi mới mô hình phát triển, tập trung vào phát triển những hệ sinh thái kiểu mới, hệ sinh thái công nghiệp thông minh, lấy đổi mới sáng tạo và khoa học - công nghệ làm động lực, lấy việc phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao làm trọng tâm trên nền tảng triết lý phát triển của tỉnh: Môi trường đầu tư hiệu quả - Xã hội nhân văn hài hòa - Chính quyền năng động kiến tạo".

Mở rộng, phát triển không gian lên phía Bắc

Với việc chuyển dịch các doanh nghiệp nằm ngoài KCN ở phía Nam lên phía Bắc của tỉnh, Bình Dương đang có bước chuyển mình đầy ấn tượng, không chỉ giúp giảm áp lực cho đô thị phía Nam mà còn tạo ra động lực phát triển lâu dài, giúp Bình Dương duy trì vị thế là trung tâm công nghiệp hàng đầu cả nước.

Ông Nguyễn Trung Tín, Trưởng Ban Quản lý các KCN tỉnh Bình Dương cho biết, trong chiến lược phát triển kinh tế - xã hội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050, tỉnh Bình Dương xác định mở rộng và phát triển các khu, cụm công nghiệp tại các huyện phía Bắc như Bắc Tân Uyên, Bàu Bàng và Phú Giáo là nhiệm vụ trọng tâm.

Tại Bắc Tân Uyên, các quy hoạch đã được phê duyệt với định hướng trở thành trung tâm công nghiệp chuyên ngành cơ khí. Theo đó, để phát triển công nghiệp, thu hút nhà đầu tư, tỉnh Bình Dương đã tiến hành cho quy hoạch xây dựng thêm 8 cụm công nghiệp và 6 KCN ở huyện Bắc Tân Uyên với tổng diện tích 3.356ha.

Hệ sinh thái công nghiệp tại đây được quy hoạch theo hướng liên kết chặt chẽ với các KCN lân cận như VSIP III, Tân Lập 1, tạo nên chuỗi sản xuất khép kín, tối ưu hóa chuỗi cung ứng và gia tăng giá trị sản xuất.

KCN VSIP III được định hướng là KCN thế hệ mới của Bình Dương

Tương tự, tại Bàu Bàng, với lợi thế nằm trên trục Quốc lộ 13 - tuyến đường huyết mạch kết nối TP Hồ Chí Minh, Bình Phước và Tây Nguyên, Bàu Bàng được đánh giá là khu vực tiềm năng để trở thành trung tâm công nghiệp phía Bắc tỉnh Bình Dương. Việc phát triển các khu công nghiệp tại đây không chỉ tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp mà còn góp phần nâng cao đời sống người lao động, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế - xã hội địa phương.

Tại Phú Giáo, chiến lược phát triển khu công nghiệp xanh đang được ưu tiên với quy hoạch năm cụm công nghiệp gồm Tam Lập 1, Tam Lập 2, Tam Lập 3, Tam Lập 4 và Phước Hòa, tổng diện tích hơn 307ha. Trong đó, cụm công nghiệp Tam Lập 1, rộng hơn 68ha, đã thu hút nhiều nhà đầu tư trong lĩnh vực công nghiệp sạch. Mô hình phát triển tại đây tập trung vào các ngành sản xuất công nghệ cao, thân thiện với môi trường, hạn chế tối đa tác động tiêu cực đến hệ sinh thái tự nhiên.

Không chỉ mở rộng các KCN mà Bình Dương còn hướng tới xây dựng mô hình khu công nghiệp xanh, thân thiện với môi trường theo tiêu chuẩn quốc tế. Điều này giúp sử dụng tài nguyên hiệu quả hơn, tạo môi trường làm việc an toàn và thu hút các doanh nghiệp có trách nhiệm với môi trường.

Hiện, tỉnh Bình Dương đang tích cực triển khai nhiều giải pháp thiết thực như nâng cấp hệ thống xử lý nước thải, thúc đẩy tái sử dụng nguồn nước, phát triển năng lượng tái tạo (đặc biệt là điện mặt trời), đồng thời xây dựng các mô hình cộng sinh công nghiệp nhằm tối ưu hóa việc sử dụng tài nguyên giữa các doanh nghiệp.

Với sự chuẩn bị kỹ lưỡng, định hướng chiến lược rõ ràng cùng sự đồng thuận từ chính quyền, cộng đồng doanh nghiệp và người dân, Bình Dương đang từng bước kiến tạo nền tảng vững chắc hướng tới một mô hình phát triển bền vững, hiện đại và thân thiện với môi trường trong tương lai.