Về vùng đất thiêng Tây Thiên: Thỏa ước nguyện giữa chốn bồng lai…!

Đắm mình trong nghi lễ thờ Mẫu đặc sắc

Lễ hội Tây Thiên được diễn ra vào rằm tháng 2 âm lịch hằng năm trong khu di tích danh thắng Tây Thiên - là Khu di tích Quốc gia đặc biệt, tại xã Đại Đình, huyện Tam Đảo, tỉnh Vĩnh Phúc. Lễ hội Tây Thiên là một trong những lễ hội lớn ở miền Bắc có ý nghĩa giáo dục truyền thống về lịch sử đấu tranh dựng nước và giữ nước và đạo lý “uống nước nhớ nguồn” của nhân dân ta ngàn đời nay. Trong những ngày lễ hội, người dân địa phương và du khách thập phương nô nức kéo về Tây Thiên để thắp hương tưởng nhớ Quốc Mẫu Lăng Thị Tiêu, chính Vương Phi của vùa Hùng Chiêu Vương thứ 7. Người có công giúp vua dẹp giặc ngoại xâm thống nhất giang sơn, mở mang bờ cõi, dạy dân trồng lúa, là người giữ lửa trong buổi đầu bình minh của dân tộc.

Theo chia sẻ của cụ Vũ Văn Vượng – Thủ Từ Đền thờ Quốc mẫu Tây Thiên: Lễ hội Tây Thiên từ thời điểm 1991 đến nay đã có khá nhiều biến đổi so với lễ Tây Thiên truyền thống. Về cơ bản, khâu chuẩn bị vẫn được duy trì như trước, nhưng phần nghi lễ giản tiện hơn. Từ ngày 11- 14/2 Âm lịch, sẽ diễn ra lễ cáo, thành phần gồm Ban lãnh đạo tỉnh, đoàn tế của xã cùng các cơ quan ban ngành huyện - xã lên đền Thượng làm lễ cáo nhằm báo với Thánh Mẫu về kế hoạch tổ chức lễ hội cũng như thay mặt cho người dân địa phương cầu cho Quốc thái dân an.

Đến sáng ngày 15 Âm lịch sẽ diễn ra nghi lễ gồm: Lễ rước kiệu, lễ dâng hương. Phần lễ vật không thể thiếu khi dâng Mẫu đó là: hoa quả, một mâm xôi, oản, gạo, trứng, một con lợn quay và hoa huệ trắng. Đó là những sản vật đặc trưng của núi rừng Tây Thiên, được chuẩn bị bởi bàn tay đảm đang, cần mẫn của những phụ nữ dân tộc Sán Dìu.

Lễ rước kiệu được xem là phần quan trọng nhất của lễ hội thu hút đông đảo du khách bởi những nét độc đáo riêng gồm 3 đoàn rước: Kiệu văn đền Mấu Sinh, kiệu Văn đền Mẫu Hóa và kiệu Bát cống đền Ngò, đoàn rước gồm trên 100 người dân địa phương rước từ Đền Mẫu Sinh đến đền Thõng dài khoảng 4000 m. Lễ dâng hương được tổ chức tại 3 điểm là Đền Thỏng, Chùa Thượng và Đền Thượng nhằm tưởng nhớ công ơn to lớn của Quốc Mẫu. Ngày cuối hội 17/2 sẽ có lễ tạ tại khu Đền Thỏng.

Đến với lễ hội Tây Thiên ngày nay du khách không những được cảm nhận nền văn hóa truyền thống trong phần nghi lễ mà còn được cảm nhận nhiều nét mới lạ, hấp dẫn như xem múa xênh tiền, nghe hát Soọng cô của người dân tộc Sán Dìu, làm bánh gù, bánh giầy, xôi trứng kiến…. Đặc biệt, điểm mới trong những năm gần đây du khách được tham gia hoạt động hát chèo, hát chầu văn, xem các giá hầu đồng trên Đền Thượng do Công ty CP Lạc Hồng phối hợp với Sở VHTT tỉnh Vĩnh Phúc tổ chức cùng các hoạt động trong hội : tổ chức trò chơi (cờ người, cờ tướng, đấu vật, kéo co, chọi gà, bóng chuyền...

Lễ hội Tây Thiên phản ánh một thời đại trong lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc. Trải qua nhiều biến cố thăng trầm của thời gian và lịch sử, lễ hội Tây Thiên vẫn được gìn giữ và phát triển trong đời sống văn hóa nhân dân. Lễ hội Tây Thiên ngày nay tuy đã có nhiều thay đổi so với truyền thống và cũng tích hợp thêm nhiều yếu tố hiện đại, song về cơ bản, những giá trị văn hóa và ý nghĩa tâm linh vốn có của nó vẫn được bảo lưu và lan tỏa trong tâm thức cộng đồng.

Thưởng ngoạn cáp treo để… phiêu bồng chốn tiên cảnh

Đã qua nhiều thế kỷ, Tây Thiên vẫn giữ được những nét đẹp của chốn bồng lai tiên cảnh. Đền thờ Quốc mẫu Tây Thiên nằm trên đỉnh núi Thạch Bàn, thuộc dãy Tam Đảo, nơi đây cảnh quan thiên nhiên kỳ vỹ vẫn còn giữ nguyên vẻ nguyên sơ, quanh năm có mây mù, thông reo, chim hót với nhiều điểm tham quan hấp dẫn như: Đền Trình, đền Thõng, đền Cô, đền Cậu, suối Bạc, suối Vàng, suối Giải oan... Không gì thú vị bằng ngồi trên cabin cáp treo Tây Thiên "trôi" lơ lửng giữa lưng chừng mây, nhìn xuống bạt ngàn núi rừng, thưởng ngoạn phong cảnh đẹp tuyệt trần. Du khách như lạc vào chốn tiên cảnh với những ngỡ ngàng, quyến rũ, thiên nhiên cứ dần hiện lên như một bức tranh thủy mặc, kỳ thú. Núi cao vút tận trời được phủ lên một lớp rừng già xanh thẫm với nhiều cây cổ thụ, những con suối chảy quanh co, trong suốt nhìn thấu những tảng đá nhỏ li ti giữa ngàn cây như mở rộng con đường đưa con người đến gần với thế giới tâm linh, để gửi gắm ước nguyện đến đấng linh thiêng...

Những năm qua, khu danh thắng Tây Thiên luôn được trùng tu, tôn tạo và xây dựng khang trang kết nối các điểm tham quan hấp dẫn khác quanh vùng. Tây Thiên đã có bước chuyển mình ấn tượng trong du lịch và dịch vụ thu hút đông đảo nhân dân cả nước đến với vùng văn hóa du lịch tâm linh.

Có được sự phát triển có thể gọi là kỳ tích này không thể không nhắc tới sự đóng góp công sức đáng kể của Công ty Cổ phần đầu tư Lạc Hồng trong việc góp phần cùng địa phương tôn tạo và đầu tư nhiều hạng mục, công trình như: Đầu tư hệ thống Cáp treo Tây Thiên, hệ thống xe điện Tây Thiên, trục hành lễ Tây Thiên, sân trung tâm lễ hội Tây Thiên, Đại bảo tháp Mandala Tây Thiên... Nếu trước đây người dân phải đi bộ nửa ngày đường để đến dâng hương trước Quốc mẫu Tây Thiên, thì nay có hệ thống cáp treo rất hiện đại, đoạn đường từ chân núi tới nơi thờ phụng Quốc mẫu Tây Thiên nếu du khách đi cáp treo chỉ mất hơn 10 phút "phiêu bồng"….

Tiếng trống khai hội Tây Thiên Xuân Mậu Tuất vào dịp Rằm tháng Hai âm lịch sắp vang lên, như giục giã lòng người tìm về để thưởng ngoạn, để đắm mình trong các nghi lễ dân gian và cùng gửi đến đấng linh thiêng những mong cầu tốt lành an nhiên trong một năm mới. Ước nguyện năm mới Mậu Tuất 2018 quốc thái, dân an, nhà nhà no đủ xin được gửi đến Mẹ - Quốc Mẫu Tây Thiên!