Thanh niên Việt Nam bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc

Tại tổ thảo luận số 2, 165 đại biểu đã đưa ra ý kiến, đóng góp vào các nội dung văn kiện của Đại hội đại biểu toàn quốc Hội Liên hiệp thanh niên Việt Nam lần thứ IX, nhiệm kỳ 2024 – 2029.

Các đại biểu tại tổ thảo luận

Sứ mệnh giữ gìn văn hoá dân tộc của thanh niên

Phát biểu ở đầu buổi thảo luận, đồng chí Dương Minh Nguyệt, Ủy viên Ban Thường vụ Trung ương Đoàn, Ủy viên Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương Hội Liên hiệp thanh niên Việt Nam khóa VIII, Bí thư Tỉnh đoàn, Chủ tịch Hội Liên hiệp thanh niên Việt Nam tỉnh Tuyên Quang cho biết: “Trong dòng chảy lịch sử hàng nghìn năm dựng nước và giữ nước, bản sắc văn hóa dân tộc đã trở thành sức mạnh trường tồn, tạo nên bản lĩnh kiên cường và tinh thần tự tôn của con người Việt Nam. Là lực lượng trẻ, năng động, sáng tạo và luôn tiên phong trong các lĩnh vực, thanh niên Việt Nam đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc đồng thời dung hòa với những giá trị văn hóa mới trong thời đại số”.

Đồng chí Dương Minh Nguyệt, Ủy viên Ban Thường vụ Trung ương Đoàn, Ủy viên Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương Hội Liên hiệp thanh niên Việt Nam khóa VIII, Bí thư Tỉnh đoàn, Chủ tịch Hội Liên hiệp thanh niên Việt Nam tỉnh Tuyên Quang

Đồng chí Dương Minh Nguyệt bày tỏ niềm hy vọng buổi thảo luận là dịp để mỗi đại biểu cùng trao đổi những ý tưởng, chia sẻ các kinh nghiệm thực tiễn và đề xuất các sáng kiến để định hướng rõ ràng hơn vai trò của thanh niên trong việc gắn kết giá trị văn hóa truyền thống với hơi thở hiện đại. “Đây không chỉ là nhiệm vụ mà còn là sứ mệnh lịch sử, là trách nhiệm của mỗi thanh niên Việt Nam”.

Thanh niên chung tay duy trì, bảo vệ các giá trị di sản văn hóa đô thị

Với tham luận “Phát huy vai trò của tổ chức Hội LHTN Việt Nam các cấp và các tổ chức thành viên của Hội trong việc xây dựng và củng cố nhận thức cho thanh niên về duy trì, bảo vệ các giá trị di sản văn hóa đô thị”, chị Lê Thị Vân Anh, Phó Bí thư phụ trách Huyện đoàn, Chủ tịch Hội LHTN Việt Nam huyện Đại Từ, Ủy viên Ban Thư ký Hội Liên hiệp thanh niên tỉnh Thái Nguyên khóa VII cho cho biết: “Bảo tồn di sản là một công việc quan trọng vì các di sản chính là biểu tượng văn hóa, góp phần quảng bá truyền thống dân tộc đến với bạn bè quốc tế. Công tác bảo tồn nếu đi đúng hướng vừa cải thiện chất lượng ngành du lịch, vừa tạo nên các đô thị hiện đại, thông minh.

Thanh niên có trách nhiệm gìn giữ, tôn vinh và bảo vệ các di sản văn hoá

Mỗi thanh niên cần phải duy trì sự cân bằng giữa việc bảo vệ giá trị lịch sử và khả năng đáp ứng các nhu cầu của thế hệ tương lai. Một đô thị di sản được UNESCO công nhận không chỉ là trách nhiệm của người dân địa phương mà còn là trách nhiệm của nhân loại trên toàn thế giới và hơn hết, đó là trách nhiệm của thanh niên, những người thụ hưởng nhiều giá trị của văn hóa, gìn giữ, tôn vinh và bảo vệ những nơi này, để chúng có thể tiếp tục kể câu chuyện về nhân loại, văn hóa và sự phát triển bền vững trong tương lai”, đại biểu Lê Thị Vân Anh chia sẻ.

Ngoài ra chị Vân Anh cũng đề xuất một số giải pháp để xây dựng và củng cố nhận thức cho thanh niên về duy trì, bảo vệ các giá trị di sản văn hóa đô thị: Tăng cường công tác tuyên truyền, giáo dục nhằm nâng cao nhận thức, hiểu biết về văn hóa truyền thống cho thanh niên, đặc biệt là các giá trị di sản văn hóa đô thị; lan tỏa mạnh mẽ, triển khai hiệu quả phong trào “Tôi yêu Tổ quốc tôi”; xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh và tạo điều kiện thuận lợi để thanh niên học tập, rèn luyện; phát huy vai trò của thanh niên trong việc kiên quyết đấu tranh chống sự xâm nhập và ảnh hưởng của các hiện tượng phản văn hóa, sự chống phá của các thế lực thù địch trên lĩnh vực tư tưởng - văn hóa đặc biệt trên môi trường không gian mạng.

Chấn hưng văn hoá trong kỷ nguyên số

Đánh giá về việc thực hiện Tuyên truyền trong hội viên, thanh niên ý nghĩa, tầm quan trọng của việc giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc, xây dựng lớp thanh niên Việt Nam thời kỳ đổi mới, chị Hà Thị Minh Châu, Bí thư Quận đoàn Lê Chân, Chủ tịch Hội Liên hiệp thanh niên Việt Nam quận Lê Chân, thành phố Hải Phòng cho biết: “Chấn hưng văn hóa là làm cho các giá trị văn hóa tốt đẹp của quốc gia - dân tộc được đề cao và phát huy mạnh mẽ hơn. Công cuộc chấn hưng văn hóa luôn phải được bắt đầu từ yếu tố trung tâm là con người, trong đó nhấn mạnh là thế hệ trẻ, đây không chỉ là một nhiệm vụ mà còn là một trách nhiệm thiêng liêng của mỗi thanh niên.

Chị Hà Thị Minh Châu, Bí thư Quận đoàn Lê Chân, Chủ tịch Hội Liên hiệp thanh niên Việt Nam quận Lê Chân, thành phố Hải Phòng

Mỗi thanh niên là một “sứ giả” văn hóa trong hành trình chấn hưng văn hoá ở kỷ nguyên số hiện nay. Những “sứ giả” ấy đang ngày ngày lấy cái đẹp dẹp cái xấu, gìn giữ, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc”.

Đồng thời, chị Hà Thị Minh Châu cũng khẳng định với sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ số, thanh niên Việt Nam nói chung, thanh niên thành phố Hải Phòng nói riêng không quên nhiệm vụ giữ gìn, bảo vệ và chấn hưng văn hóa dân tộc. Mỗi bạn trẻ cần không ngừng tìm hiểu, học hỏi những văn hoá truyền thống; tích cực vận dụng tham gia các hoạt động đoàn thể để quảng bá văn hoá địa phương; thực hiện tốt ứng xử văn hoá và có trách nhiệm trên môi trường số… để dòng chảy công nghệ số; lan tỏa tới mọi người dân trong cộng đồng, xã hội, góp phần xây dựng, gìn giữ, bảo vệ và chấn hưng văn hóa dân tộc trong kỷ nguyên số.

Phát triển đời sống văn hóa cho thanh niên

Nhấn mạnh, việc xây dựng đời sống văn hóa cho thanh niên không chỉ là trách nhiệm mà còn là cơ hội để phát triển đất nước bền vững, anh Nguyễn Kiều Tuấn Việt, Hội viên trung tâm nghiên cứu bảo tồn và phát huy văn hóa dân tộc tỉnh Phú Thọ cho biết: “Thế hệ trẻ của Đất Tổ Vua Hùng, luôn tự hào khi mảnh đất nơi mình đang sinh sống được coi là cái nôi của nền văn hóa cổ truyền, với hệ thống di sản vô cùng phong phú và đa dạng.

Anh Nguyễn Kiều Tuấn Việt, Hội viên trung tâm nghiên cứu bảo tồn và phát huy văn hóa dân tộc tỉnh Phú Thọ

Tuy vậy, bên cạnh những điều đã làm được, vẫn còn một số những hạn chế còn tồn tại. Vẫn còn một số sản phẩm văn hóa chưa thực sự gần gũi với thanh niên. Một số bộ phận thanh niên chưa thực sự quan tâm tới văn hóa truyền thống. Nguyên nhân dẫn tới những hạn chế này, có lẽ là do nhận thức của một phận thanh niên và có tác động của văn hóa ngoại lai khiến cho họ còn chưa thực sự để tâm đến văn hóa truyền thống”.

Anh Nguyễn Kiều Tuấn Việt cũng đưa ra một số giải pháp nhằm phát triển đời sống văn hóa cho thanh niên, xây dựng và hoàn thiện các thiết chế văn hóa nhằm phục vụ các nhu cầu thanh niên, cụ thể: Sửa đổi, bổ sung các quy định pháp luật liên quan đến phát triển văn hóa, đặc biệt là đối với thanh niên; xây dựng mối liên kết chặt chẽ giữa các sở, ban, ngành để cùng nhau triển khai các chương trình, dự án về phát triển văn hóa cho thanh niên; xây dựng và nâng cấp các nhà văn hóa, thư viện, câu lạc bộ... để đáp ứng nhu cầu vui chơi, giải trí lành mạnh của thanh niên; tăng cường giáo dục văn hóa bằng việc lồng ghép giáo dục văn hóa vào các chương trình giảng dạy ở trường học.

Đưa di sản văn hóa đến gần hơn với giới trẻ

Theo đại biểu Trần Văn San, Nghệ nhân dân gian tỉnh Hà Tĩnh: “Người dân Hà Tĩnh có đời sống văn hóa sinh động, giàu bản sắc, tô thêm truyền thống văn hóa Việt Nam ngàn năm văn hiến. Những giá trị truyền thống văn hóa tốt đẹp đó được các thế hệ người dân Hà Tĩnh trao tuyền, vun đắp, trở thành động lực tinh thần to lớn để bảo vệ, xây dựng quê hương, đất nước ngày càng phát triển đi lên”.

Toàn cảnh tổ thảo luận số 2

Đồng thời tại buổi thảo luận, nghệ nhân cũng đề xuất những giải pháp sau nhằm tiếp tục huy tiềm năng, thế mạnh, những thành quả đã đạt được, khắc phục khó khăn, hạn chế, vượt qua thách thức, tiếp tục đóng góp trí tuệ, công sức của lực lượng thanh niên trong việc bảo tồn, phát huy truyền thống văn hóa đậm đà bản sắc dân tộc: Tăng cường tổ chức các hoạt động giáo dục, nâng cao nhận thức, bản lĩnh chính trị và năng lực giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc cho thanh niên; tham mưu cho Đảng, Nhà nước xây dựng và hoàn thiện các chủ trương, chính sách về phát triển đời sống văn hóa cho thanh niên; nêu cao vai trò, trách nhiệm của tổ chức Đoàn, Hội các cấp và của đoàn viên, hội viên, thanh niên trong xây dựng, phát huy truyền thống của gia đình, dòng họ, cơ quan, đơn vị, địa phương, cộng đồng, khu dân cư văn hóa; quan tâm, khuyến khích các hoạt động giao lưu văn hóa trong thanh niên các địa phương, vùng miền trong cả nước; chú trọng tổ chức những đợt sinh hoạt truyền thống nhân dịp kỷ niệm các ngày lễ lớn để thu hút đông đảo đoàn viên, thanh niên.

Bên cạnh đó, những ý kiến của các đại biểu khác trong tổ thảo luận cũng được đưa ra đã góp phần định hướng rõ ràng hơn vai trò của thanh niên trong việc gắn kết giá trị văn hóa truyền thống với hơi thở hiện đại.

Lê Trang