Quy hoạch tu bổ Di tích quốc gia đặc biệt Thành cổ Quảng Trị

Phạm vi nghiên cứu lập quy hoạch Di tích quốc gia đặc biệt Thành cổ Quảng Trị trên khu vực có diện tích khoảng 454,15ha (Nguồn mia.vn)

Phó Thủ tướng Chính phủ Mai Văn Chính vừa ký Quyết định số 861/QĐ-TTg ngày 29/4/2025 phê duyệt nhiệm vụ lập quy hoạch bảo quản, tu bổ, phục hồi Di tích quốc gia đặc biệt Thành cổ Quảng Trị và những địa điểm lưu niệm sự kiện 81 ngày đêm năm 1972.

Theo phạm vi nghiên cứu lập quy hoạch trên khu vực có diện tích khoảng 454,15ha; thuộc địa giới hành chính các phường: 1, 2, 3 và phường An Đôn (thị xã Quảng Trị), xã Hải Phú (huyện Hải Lăng), xã Triệu Trạch và xã Triệu Trung (huyện Triệu Phong), tỉnh Quảng Trị.

Mục tiêu lập quy hoạch di tích nhằm bảo tồn, phát huy giá trị các di tích gắn với sự kiện lịch sử 81 ngày đêm năm 1972, tôn vinh tinh thần bất khuất, sự hy sinh anh dũng của quân và dân ta để bảo vệ từng tấc đất quê hương, giáo dục cho thế hệ sau về lòng yêu nước.

Cổng chính vào Di tích quốc gia đặc biệt Thành cổ Quảng Trị (Nguồn mia.vn)

Đồng thời, việc này nhằm cụ thể hoá Quy hoạch tỉnh Quảng Trị thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 1737/QĐ-TTg ngày 29/12/2023.

Đối tượng nghiên cứu quy hoạch gồm các điểm di tích thuộc Di tích quốc gia đặc biệt Thành cổ Quảng Trị và những địa điểm lưu niệm sự kiện trận đánh khốc liệt 81 ngày đêm năm 1972, giá trị lịch sử, văn hóa, kiến trúc liên quan.

Bên cạnh đó, các di sản văn hóa phi vật thể như lễ hội, tín ngưỡng, phong tục địa phương; công tác quản lý, bảo tồn, cơ sở hạ tầng, các yếu tố kinh tế - xã hội, môi trường và chính sách liên quan; tu bổ, phục hồi và phát huy giá trị di tích; định hướng tổ chức không gian kiến trúc, cảnh quan và xây dựng công trình mới...

Đài tưởng niệm ở trung tâm Thành cổ Quảng Trị (Nguồn mia.vn)

Do đó, Chính phủ giao UBND tỉnh Quảng Trị bố trí nguồn vốn, phê duyệt dự toán chi phí lập quy hoạch và các chi phí khác có liên quan đến công tác lập quy hoạch.

Bên cạnh đó, tỉnh cũng có nhiệm vụ phân công cơ quan chủ đầu tư, lựa chọn đơn vị tư vấn lập quy hoạch theo đúng quy định của pháp luật.

Thành cổ Quảng Trị được xây dựng dưới thời vua Gia Long. Ban đầu, thành được xây tại phường Tiền Kiên (nay thuộc xã Triệu Thành, huyện Triệu Phong).

Đến năm 1809, nhà vua cho dời về xã Thạch Hãn (nay là phường 2, thị xã Quảng Trị).

Thành được đắp đất, sau đó xây lại bằng gạch nung lớn, kết dính bằng vôi, mật mía và các phụ gia truyền thống khác. Kiến trúc thành hình vuông, chu vi hơn 2.000m, cao trên 4m, dày hơn 12m ở chân, bao quanh là hào sâu, bốn góc có pháo đài, bốn cửa chính hướng Đông - Tây - Nam - Bắc.

Vào mùa hè đỏ lửa năm 1972, Thành cổ Quảng Trị trở thành nơi diễn ra một trong những trận chiến khốc liệt nhất lịch sử. Trong suốt 81 ngày đêm, nơi đây oằn mình đỡ hàng vạn tấn bom đạn, hứng chịu sự tàn phá của pháo hạm, B-52 và hỏa lực hạng nặng.

Hàng nghìn chiến sĩ đã ngã xuống, hòa máu mình vào từng tấc đất để giữ lấy lá cờ Tổ quốc tung bay trên Thành cổ. Trận chiến không chỉ quyết định về mặt quân sự mà còn là biểu tượng tinh thần bất khuất của dân tộc Việt Nam.