Quảng Ninh: Thu gom rác thải trôi trên biển xong trong tháng 4

Trong thời gian gần đây, khu vực biển vịnh Bái Tử Long và Hạ Long thuộc tỉnh Quảng Ninh xuất hiện tình trạng rác thải là phao xốp phục vụ nuôi trồng thủy sản trôi dạt đầy trên mặt biển, xâm nhập vào khu vực vùng lõi của di sản.

Nhiều du khách và người dân tham quan vịnh Hạ Long phản ánh có trải nghiệm không tốt khi chứng kiến cảnh rác thải bủa vây khắp mặt biển tại các điểm du lịch. Sau đó Trung tâm Di sản thế giới, UNESCO đã có văn bản gửi quốc gia thành viên Việt Nam phản hồi về hiện trạng bảo tồn Di sản thiên nhiên thế giới vịnh Hạ Long, trong đó gửi kèm thư của khách du lịch quốc tế phản ánh.

Ghi nhận thực tế, trên mặt biển vịnh Hạ Long vẫn còn rất nhiều rác thải trôi nổi như bè mảng hỏng, phao xốp. Các loại vật liệu trên đang trôi nổi với số lượng lớn, diễn ra trên phạm vi rộng. Nhà chức trách tỉnh Quảng Ninh xác định rác thải trôi nổi trên biển xuất phát từ quá trình tháo dỡ các bè nuôi trồng thủy sản trái phép.

Chính quyền chưa vào cuộc cùng người dân

Ông Cao Tường Huy, quyền Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh, cho rằng nguyên nhân chính khiến lượng rác thải, phao xốp trôi nổi ở trên vịnh Hạ Long và Bái Tử Long do các địa phương có biển mới chỉ quan tâm đến hoành thành việc tháo dỡ, di dời số lượng lớn các công trình bè nuôi trồng thủy hải sản trên biển trái phép.

Khi người dân thực hiện tháo dỡ, di dời, các địa phương đã không vào cuộc cùng với người dân ngay từ ban đầu, không tổ chức hướng dẫn, kiểm tra đôn đốc, giám sát mà để cho người dân thực hiện một cách tự phát, dẫn đến người dân không có ý thức trách nhiệm đối với việc thu gom rác tại chỗ.

Hiện trên mặt biển Vịnh Hạ Long vẫn còn rất nhiều vật liệu trôi nổi như bè mảng hỏng, phao xốp

Cụ thể, công tác quản lý, thu hồi các vật liệu nôi trồng thủy sản trong quá trình di dời, giải tỏa hoạt động trái phép trên vịnh Hạ Long, vịnh Bái Tử Long chưa triệt để. Trên mặt biển còn hiện tượng nhiều vật liệu trôi nổi như bè mảng hỏng, phao xốp. Các loại vật liệu trên đang trôi nổi số lượng nhiều, diễn ra trên phạm vi rộng, tại tất cả các khu vực nuôi trồng thủy sản trái phép.

Quyền Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh yêu cầu tất cả các địa phương phải có trách nhiệm thu gom rác ở trên địa bàn; Đồng thời, kiểm soát chặt chẽ các hoạt đỗng xử lý lồng, bè, thay thế phao xốp của người dân để ngăn chặn tình trạng xả rác thải từ hoạt động tháo dỡ lồng bè.

Ngoài ra, các địa phương có phương án giám sát, thu hồi vật liệu và tổ chức thu gom ngay từ nguồn khi có rác phát tán ra môi trường.

Người đứng đầu tỉnh yêu cầu trong quá trình thu gom, cưỡng chế phải có sự giám sát của địa phương để mang đi xử lý theo quy định; Tiếp tục vận động, tuyên truyền để người dân hoàn thành việc thay phao xốp bằng vật liệu HDPE theo đúng chỉ đạo của tỉnh đối với các khu vực nuôi trồng đã được di chuyển vào trong vùng quy hoạch.

Theo báo cáo của Sở TN&MT Quảng Ninh, tính đến hết ngày 14/4, TP Cẩm Phả đã thực hiện tháo dỡ và di dời gần 4.700 dây với khoảng 517.00 quả phao xốp, trên 2.400 mảng tre với 22.194 quả phao xốp của các hộ nuôi ngoài vùng quy hoạch.

Tại TX Quảng Yên, tổng số phao xốp đã thu gom, tập kết lên bờ là 1.800 quả (chủ yếu thuộc địa bàn xã Hoàng Tân).

Huyện Vân Đồn có tổng số lượng phao xốp cần chuyển đổi là trên 5,1 triệu quả. Hiện số lượng đã chuyển đổi, cắt bỏ đạt gần 4,3 triệu quả phao (đạt tỷ lệ 85%), số lượng phao còn lại đang tiếp tục chuyển đổi là trên 740.000 quả phao.

Dọn sạch rác trên biển xong trước mùa du lịch hè

Đại diện UBND thành phố Hạ Long, cho biết đến thời điểm hiện tại lực lượng chức năng trong đó chủ yếu là Ban quản lý vịnh Hạ Long tổ chức thu gom được trên 2.000m3 rác thải chủ yếu là phao xốp trôi nổi trên vùng biển thuộc di sản vịnh Hạ Long.

Trong nhiều ngày qua, lực lượng ban quản lý vịnh tổ chức 100% lực lượng phối hợp cùng các đơn vị công an, biên phòng, hải quân, các tổ chức đoàn thể ra quân làm sạch khu vực bờ biển và tổ chức thu gom rác thải trên biển.

Công nhân môi trường phối hợp cùng các lực lượng liên ngành hoạt động hết công suất nhưng do số lượng rác trôi nổi quá nhiều nên mỗi chuyến tàu thu gom rác thải đều quá tải.

Rác sau khi thu gom trên biển được tập kết tại khu vực cảng Bến Đoan (phường Hồng Gai, TP Hạ Long) chất thành đống và đang được vận chuyển về khu vực xử lý. Do khối lượng rác nhiều cùng với thể tích lớn nên việc vận chuyển rác đi xử lý đang gặp khó khăn.

Đối với khu vực vùng lõi di sản, Ban Quản lý Vịnh Hạ Long đã huy động 25 tàu, xuồng, đò và gần 100 người vớt rác tại tất cả các luồng, tuyến tham quan trên Vịnh Hạ Long.

Tại một số nơi, nhiều bè mảng, phao xốp trôi dạt bám chân núi đá, làm ảnh hưởng đến cảnh quan môi trường, cản trở tuyến luồng giao thông thủy và du lịch biển gây bức xúc trong dư luận xã hội.

Đại diện Ban quản lý Vườn quốc gia Bái Tử Long, cho biết toàn bộ 1.150 quả phao xốp (nặng hơn 5,75 tấn) được thu gom, xử lý, đảm bảo vệ sinh môi trường tại khu vực vùng biển đảo Soi Nhụ, Lỗ Hố, Trà Ngọ, Ba Mùn, Đông Ma, Hòn Chín, Sậu Nam và các khu vực khác trong Vườn quốc gia Bái Tử Long có vật liệu nuôi trồng thủy sản trôi nổi trên biển. Sau khi thu gom, lượng phao xốp được đưa vào tập kết để xử lý theo quy định.

Dự kiến trong 3 ngày từ ngày 26 đến 28/4/2023, Ban quản lý Vườn quốc gia Bái Tử Long sẽ tiếp tục ra quân thu gom, xử lý vật liệu nuôi trồng thủy sản thải bỏ trên vùng biển vịnh Bái Tử Long.

Ban quản lý Vườn quốc gia Bái Tử Long huy động cán bộ, nhân viên tham gia thu gom phao xốp

Tuy nhiên, theo đại diện nhà chức trách tỉnh Quảng Ninh, để chấm dứt tình trạng phao xốp trôi nổi tràn lan, ảnh hưởng đến cảnh quan, môi trường và trải nghiệm của du khách, cần sự vào cuộc nghiêm túc của chính quyền các địa phương lân cận. Trong đó, quan trọng nhất là ý thức của người dân trong quá trình chuyển đổi phao xốp, thu gom và vận chuyển phao xốp đến đúng nơi quy định.

Về việc xử lý toàn bộ rác thải trôi nổi trên vịnh Hạ Long, quyền Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninhg yêu cầu TP Hạ Long phải phối hợp cùng với Ban Quản lý vịnh Hạ Long trong việc tăng cường nhân lực, nguồn lực thực hiện thu gom rác thải, phao xốp, đảm bảo trước ngày 28/4 phải thu gom xong toàn bộ để đảm bảo cảnh quan môi trường, phục vụ cho mùa du lịch sắp tới.

Các địa phương phải kiên quyết thu gom tất cả lồng bè nuôi trồng thủy sản trái phép để đưa vào các vùng nuôi có trong quy hoạch; Kiên quyết cưỡng chế, tháo dỡ các lồng bè trái phép xong trong tháng 4.

Ngoài ra, ông Huy yêu cầu Ban quản lý vịnh Hạ Long có báo cáo xây dựng phương án, có văn bản báo cáo UBND tỉnh về việc dự toán kinh phí xử lý rác thải theo đúng quy định. Về lâu dài, ban phải phải nghiên cứu phương án thu gom rác thải trên biển bằng các công nghệ hiện đại thay vì vớt rác theo hình thức thu công như hiện nay.