Giới trẻ “vật lộn” cai nghiện mạng xã hội

Mạng xã hội được biết đến là không gian để mọi người có thể cập nhật thông tin, tin tức từ bạn bè, gia đình, các vấn đề xã hội, kết nối với những người ở xa, giải trí hay đơn giản là “giết thời gian”.

Mạng xã hội đang là một phần không thể thiếu trong cuộc sống của nhiều người

Dù vậy, đang ngày càng có nhiều người, đặc biệt là các bạn trẻ có dấu hiệu của chứng nghiện mạng xã hội, khiến người trẻ có thể mất đi sự tự do khi bị ràng buộc với chiếc smartphone mỗi ngày. Vấn đề này thật sự xảy ra khi chúng ta dành quá nhiều thời gian cho mạng xã hội, khiến nó thành một “căn bệnh” gây ảnh hưởng đến bạn cả về thể chất lẫn tinh thần.

Theo thống kê từ Google, tính đến tháng 6 năm 2021, có 72% người dùng internet tại Việt Nam sử dụng mạng xã hội. Thời lượng trung bình một người dành ra trong một ngày để sử dụng mạng xã hội là 2h23 và gần 40% người dùng ở độ tuổi 18 - 34 kiểm tra mạng xã hội của mình ngay khi thức dậy cũng như trước khi ngủ.

Nghiện mạng xã hội là một khái niệm dùng để chỉ tình trạng khi người dùng dành quá nhiều thời gian cho các mạng kết nối trực tuyến. Thật ra thì rất khó để xác định xem một người có mắc phải chứng nghiện mạng xã hội hay không. Tuy nhiên, nếu một người dành hàng giờ liền để kiểm tra mạng xã hội thì nhiều khả năng người đó đã mắc “chứng bệnh” thời công nghệ này.

Các nền tảng video ngắn như TikTok, YouTube đang khiến người dùng không thể rời mắt

Trần Quyền (24 tuổi, nhân viên marketing) chia sẻ: “Ngồi làm việc, mình tranh thủ lướt mạng đọc tin tức và tìm kiểm ý tưởng cho công việc. Ngồi cafe với mọi người, mình mở mạng xã hội ra lướt xem có gì “nóng hổi” không. Đêm nằm trên giường để ngủ, mình cũng thức tới gần sáng vì mải mê xem các video ngắn.

Cứ lướt mãi, mình cảm thấy không thể dừng được cho đến khi tiếng chuông báo thức của mình reo. Nhiều hôm, mình lên kế hoạch đọc sách một tiếng rồi tập thể dục nửa giờ nhưng vừa cầm điện thoại lên mở ứng dụng, mình lại quên hết mọi thứ cần làm”.

Không thể tự kiểm soát bản thân, Quyền quyết định gỡ cài đặt các ứng dụng mạng xã hội trên điện thoại. Nhưng không chịu được cảm giác bứt rứt, Quyền cứ cài đặt lại rồi gỡ bỏ đã không biết bao nhiêu lần.

Thường xuyên phải làm thêm ngoài giờ hành chính nên Vũ Hải Yến (26 tuổi, nhân viên văn phòng) rất khó để xem trọn một bộ phim truyền hình dài tập. Thay vì đó, Hải Yến xem những đoạn cắt nổi bật hoặc các video review của những bộ phim đó trên mạng.

Cứ về đến nhà, nằm trên giường vào buổi tối, việc lướt xem video như nhu cầu thiết yếu mà cô luôn thực hiện. Ban đầu là xem một tiếng, 3 tiếng, dần dần mỗi ngày cô đều xem những video đó trung bình 5 tiếng đồng hồ. Tuy nhiên, trong suốt quá trình đó, cô luôn thấy bất an, mỗi đoạn cắt video mới hiện ra lại khiến cô không kìm được, đồng thời nỗi sợ thức khuya dậy trễ và tinh thần uể oải lại khiến cô lo lắng.

Nhiều bạn trẻ đang bị các nội dung trên mạng xã hội thu hút xuyên đêm

“Nếu không bỏ được, mình sẽ lãng phí hết thời gian của mình trên đó”, Hải Yến tự nhủ. Cảm thấy bản thân ngày càng mất đi tính tự giác và kiên nhẫn, cô gái trẻ nhờ đến sự giúp đỡ của bác sĩ tâm lý, sau những phản hồi, cuộc trò chuyện và vài buổi trị liệu tâm lý, Hải Yến quyết tâm từ bỏ TikTok - nền tảng mạng xã hội đã gắn bó với cô suốt mấy năm qua.

Chuyên gia tâm lý Phạm Thị Thảo Nguyên cho biết, cơ chế hoạt động của các ứng dụng mạng xã hội cũng như cách người dùng sử dụng những ứng dụng đó khiến cho ngày càng có nhiều người không thể rời mắt khi bật những ứng dụng này lên.

“Ví dụ như khi chúng ta bật ứng dụng TikTok, thông tin đầu tiên thu được đến từ thị giác và thính giác. Hình ảnh bắt mắt và nhạc nền trước tiên sẽ kích thích não tạo ra khoái cảm, sau đó suy nghĩ hợp lý về nội dung của video.

Vì vậy, ngay cả khi nội dung của video này không có gì mới, người xem vẫn có thể nhận được một số phản hồi tích cực, dễ chịu nhất định. Ngay cả khi dừng chuyển động trượt để chuyển video mới vì nhiều lý do khác nhau, cài đặt phát tự động sẽ khiến người xem ngạc nhiên và xem những video 15 giây hoặc 1 phút tiếp theo”, chuyên gia cho biết thêm.

Hãy giảm việc sử dụng mạng xã hội để sống một cách hạnh phúc hơn (Ảnh tư liệu)

Có nhiều cách giúp chúng ta cân bằng việc sử dụng mạng xã hội để sống một cách hạnh phúc hơn. Người dùng nên giảm thời gian sử dụng mạng xã hội và tập thể dục vào thời gian giảm đó, dành thời gian nhiều hơn cho những người xung quanh, tận dụng mọi cơ hội có thể trò chuyện trực tiếp với bạn bè và người thân thay vì sử dụng mạng xã hội để trò chuyện. Khi cảm thấy thường xuyên ở trạng thái tiêu cực, nên gặp gỡ các bác sĩ, chuyên gia tâm lý.