Diễn biến mới của đại dịch Covid-19 và những thái độ ứng phó cần thiết

Không ai ngờ, Đà Nẵng lại trở thành tâm điểm của đợt lây nhiễm mới Covid-19. Thế nhưng, với thiết bị y tế, đội ngũ bác sĩ và kinh nghiệm ứng phó với virus corona của Việt Nam từ đầu năm 2020 đến nay, thì Đà Nẵng không hề đơn độc trong cuộc tái chiến đại dịch toàn cầu. Đà Nẵng vì cả nước chống Covid-19, và cả nước vì Đà Nẵng chống Covid-19.

Sau 3 tháng thiết lập tình trạng bình thường mới khá thuận lợi trên toàn quốc, Covid-19 lại xuất hiện ở đô thị lớn nhất miền Trung. Sự cố của Đà Nẵng chắc chắn ảnh hưởng đến những tỉnh lân cận về kinh tế, du lịch cũng như công việc, học hành. Khoanh vùng dập dịch tại Đà Nẵng tập trung vào ba cơ sở khám chữa bệnh có nguy cơ lây nhiễm cao là Bệnh viện C Đà Nẵng, Bệnh viện Chấn thương chỉnh hình, Bệnh viện Đa khoa Đà Nẵng.

Câu chuyện Covid-19 ở Đà Nẵng có phải bắt nguồn từ tâm lý chủ quan của chúng ta, sau những thành quả ban đầu khống chế virus corona chăng? Bây giờ, có lẽ không phải lúc trách móc hay dở và tranh biện đúng sai, mà phải đối diện với sự thật. Theo các chuyên gia y tế, những ca nhiễm mới đều khác hẳn với 5 chủng virus từng có mặt tại Việt Nam. Sự nguy hiểm nằm ở chỗ virus đã biến đổi theo hướng dễ lây hơn, tăng mức độ bám dính vào cơ thể. Do đó, đề cao cảnh giác là một thái độ cần thiết, đối với người dân Đà Nẵng nói riêng và người dân cả nước nói chung.

Ngoài việc bệnh nhân 420 từng vào thăm thân nhân tại TP HCM, thì có một lượng rất lớn những người đến và đi từ Đà Nẵng trong vòng nửa tháng vừa qua. Để Covid-19 không thể lan rộng, phải cần đến ý thức và trách nhiệm của mỗi công dân. Đà Nẵng đã áp dụng giãn cách xã hội, nghĩa là những ai từng ghé Đà Nẵng thời gian gần đây nên tự nguyện khai báo y tế và tự nguyện thực hiện cách ly. Đó là hành động hữu hiệu nhất để bảo vệ bản thân và bảo vệ cộng đồng.

Diễn biến của Covid-19 vẫn đang hoành hành phức tạp trên toàn thế giới. Việt Nam là một trong những quốc gia tương đối an toàn trước sự tàn phá của virus corona. Trường hợp của Đà Nẵng không đáng để hoang mang nhưng cũng là lời cảnh tỉnh nghiêm khắc cho một cuộc chiến lâu dài còn nhiều ẩn họa. Bên cạnh công tác truy vết đối tượng có nguy cơ lây nhiễm, thì không thể không thắt chặt quản lý biên giới để ngăn chặn những người nhập cảnh trái phép. Virus từ bên ngoài mang vào sẽ gây khó khăn thêm cho công tác điều trị của ngành y tế Việt Nam.

Dù không phải thuyết âm mưu, nhưng nhiều người cũng mạnh dạn đặt ra giả thuyết: Vì sao đợt lây nhiễm mới lại khởi nguồn từ Đà Nẵng, mà không phải nơi nào khác? Phải chăng, do Đà Nẵng có nhiều người Trung Quốc cư trú bất hợp pháp?

Thiếu tướng Tô Ân Xô- Chánh văn phòng Bộ Công an cho biết, trước những diễn biến phức tạp của dịch Covid-19 và việc nhiều địa phương phát hiện các đường dây đưa người Trung Quốc nhập cảnh trái phép vào Việt Nam, lãnh đạo Bộ Công an đã chỉ đạo rà soát các doanh nghiệp có chức năng tuyển dụng lao động nước ngoài. Bước đầu qua thực hiện quản lý lưu trú, công an một số địa phương đã phát hiện có tình trạng doanh nghiệp đưa những người không phải là công nhân, chuyên gia, không đúng tiêu chuẩn trong chính sách nhập cảnh ưu tiên vào Việt Nam. Như vậy, rõ ràng có phương thức thủ đoạn nhập cảnh trái phép đã đưa một số người Trung Quốc sang nước ta, mà công an Đà Nẵng đã khởi tố vụ án “Tổ chức, môi giới cho người khác nhập cảnh hoặc ở lại Việt Nam trái phép” và tạm giữ hình sự 3 người trong đó có một người Trung Quốc

Công an Đà Nẵng bắt giữ những người Trung Quốc nhập cảnh trái phép

Không phải ngẫu nhiên mà Quyền Bộ trưởng Bộ Y tế - Nguyễn Thanh Long khẳng định nguồn lây nhiễm mới có nguyên nhân từ bên ngoài, khi Việt Nam đã có một giai đoạn dài không có ca mắc Covid-19. Đáng lưu tâm hơn, hiện nay vẫn còn nhiều người Trung Quốc đang cư trú bất hợp pháp trên lãnh thổ Việt Nam. Khi những ca nhiễm virus corona xuất hiện, công an Đà Nẵng lại tiếp tục bắt được bốn người Trung Quốc đang lẩn trốn tại một quán trà sữa trên đường Trưng Nữ Vương, quận Hải Châu. Tuy cả bốn người Trung Quốc có kết quả âm tính với xét nghiệm, nhưng thực trạng này rất nhức nhối.

Tương tự tại Đà Nẵng, công an Khánh Hòa cũng bắt được 9 người Trung Quốc cư trú bất hợp pháp tại một căn nhà trên đường Lê Văn Hưu- Nha Trang vào ngày 27/7 và bắt thêm được 4 người Trung Quốc cư trú bất hợp pháp tại một khu nhà trọ trên đường Nguyễn Thiện Thuật - Nha Trang vào ngày 28/7. Như vậy, câu chuyện người Trung Quốc nhập cảnh lậu vào Việt Nam không phải hiện tượng đơn lẻ. Điều này đáng nghi vấn và đáng sợ hãi. Bởi lẽ, Trung Quốc không chỉ là nơi phát nguồn virus corona, mà bây giờ vẫn còn loay hoay ứng phó Covid-19.

Đà Nẵng đã giãn cách xã hội là một biện pháp kịp thời và đúng đắn. Bởi lẽ, hai tỉnh gần với Đà Nẵng là Quảng Nam và Quảng Ngãi cũng đã có ca nhiễm Covid-19. Dòng người từ Đà Nẵng di chuyển sang các địa phương khác, cũng là một thách thức không nhỏ. Tại thành phố nhộn nhịp nhất phương Nam, trực tiếp Bí thư Thành ủy TP HCM - Nguyễn Thiện Nhân kêu gọi mỗi người dân, mỗi gia đình phải chủ động đề phòng, nếu phát hiện có người nước ngoài xâm nhập trái phép, phải thông tin ngay đến cơ quan chức năng. Đó không phải là chuyện của người khác, mà đó là chuyện của chính mình, bởi nếu những người đó mang mầm bệnh thì là cả tai họa cho cả cộng đồng. Người dân, đặc biệt cơ sở lưu trú, khi có khách nước ngoài phải đảm bảo việc đăng ký và thực hiện khai báo y tế chặt chẽ. Trong những ngày sắp tới, hàng ngàn người từ Đà Nẵng về TP HCM bằng đường bộ, do đó Sở Y tế TP HCM và Sở Giao thông Vận tải TP HCM đã lên kế hoạch phối hợp để có cách kiểm soát y tế hữu hiệu.

Trong cuộc tái chiến Covid-19, một vấn đề đáng lưu tâm nữa là mạng xã hội. Những thông tin không được kiểm soát tốt trên Facebook sẽ dẫn đến những hệ lụy không nhỏ. Khi ca lây nhiễm đầu tiên được phát hiện tại Đà Nẵng, thì ngay lập tức đã có những trạng thái dè bĩu và chửi bới, rất phản cảm. Trường hợp F0 ở đâu, thì chưa rõ, nhưng việc truy vết F1, F2, F3… các ca lây nghiêm và nghi nhiễm cũng cần được tiến hành một cách bài bản và nghiêm túc. Bất kỳ một thông tin tiêu cực nào trên mạng xã hội cũng có thể dẫn đến nhưng bất an cho cộng đồng.

Với biện pháp giãn cách xã hội, Chủ tịch UBND Đà Nẵng- Huỳnh Đức Thơ chia sẻ: “Hồi trước phòng thủ là chính, ngăn chặn dịch từ bên ngoài vào. Còn bây giờ đã trở thành tâm dịch. Do đó chúng tôi thay đổi cách thức không chỉ lập các chốt kiểm soát, mà phải tìm các ca bệnh từ bên trong”. Đà Nẵng đã cách ly 10 nghìn người. Thế nhưng, những trường hợp đã đến và đã đi qua Đà Nẵng thì vẫn là một ẩn số không nhỏ. Ngày 26/7, ca nhiễm Covid-19 được nhận diện, vậy thì những đối tượng từng ghé đến Đà Nẵng vào thời điểm nào phải khai báo y tế và thực hiện cách ly? Thật buồn cười, khi những người du lịch Đà Nẵng từ đầu tháng 7 cũng bị kỳ thị trên mạng xã hội. Nếu đã xác định cột mốc lây nhiễm từ 26/7, thì 14 ngày trước đó Đà Nẵng vẫn là một không gian an toàn. Những du khách đến Đà Nẵng trước 12/7 có nằm trong diện nghi nhiễm không, là điều các cơ quan chức năng cần có phát ngôn chính thức, thay vì thả nổi những đồn đoán trên mạng xã hội gây xáo trộn những sinh hoạt bình thường khác.

Mỗi đợt giãn cách xã hội là một lần tổn thương cho quá trình phục hồi tốc độ phát triển của đất nước. Chi viện nguồn lực cho Đà Nẵng dập dịch và ủng hộ tinh thần cho Đà Nẵng dập dịch, là sứ mệnh không của riêng ai. Với Đà Nẵng và vì Đà Nẵng, một lần nữa người Việt Nam nhắc nhau “cùng đoàn kết đánh bay corona”.