 Giữa nhịp sống hối hả của đô thị hiện đại, nơi những tòa chung cư vươn mình lên tầng cao, nhiều gia đình trẻ vẫn âm thầm gìn giữ và lan tỏa những giá trị văn hóa Thăng Long – Hà Nội. Từ cách ứng xử lịch thiệp, lối sống ngăn nắp, đến việc tổ chức những bữa cơm tập thể, sinh hoạt cộng đồng đầy nhân văn, nếp nhà xưa dường như vẫn hiện diện trong từng căn hộ hiện đại. Một cộng đồng cư dân mới đang dần hình thành, nơi văn minh đô thị được bồi đắp trên nền tảng văn hóa truyền thống. Bữa cơm tầng, nơi tình thân được nêm nếm bằng tiếng cười Chiều thứ bảy cuối tuần tại tầng 14, chung cư Bình Minh garden, phường Việt Hưng, Hà Nội nhộn nhịp hẳn lên, con trẻ tung tăng chạy ngoài hành lang và đuổi nhau vào nhà nọ nhà kia cười khúc khích, các ông bố trẻ trải chiếu ngồi tập trung ở môt nhà vừa uống nước trà, vừa nói chuyện rôm rả. Hầu hết các cánh cửa của các căn nhà đều không khoá, những bà vợ trẻ bận rộn nấu nướng trong bếp…  Bữa cơm sum vầy tại khu chung cư. Đây cũng là nét văn hóa sống của cư dân trẻ thời hiện đại luôn sẵn sàng mở lòng với hàng xóm. | | Nơi đây không còi xe, không bụi đường, không những khoảng cách lạnh lùng vốn có của chốn thị thành, nơi đây đang diễn ra một bữa cơm đặc biệt: Bữa cơm tập thể của cư dân cùng tầng, do chính các gia đình trẻ góp công, góp của, cùng thổi bếp và hâm nóng tình người nơi đô thị. Khoảng 18h, những mùi thơm len lỏi từ căn hộ 1410A, nơi chị Ánh, nhân viên ngân hàng, tất bật trộn nộm và nướng thịt. Cách đó vài căn, anh Phú, dân xây dựng chính hiệu, cũng xắn tay áo vào bếp phi hành, mồ hôi nhễ nhãi nhưng ánh mắt rạng rỡ khi bưng nồi canh chua “phiên bản đầu tay” ra bàn. Mỗi người một món, mỗi căn hộ là một "bếp nhỏ", rồi tất cả được bày biện trên chiếc chiếu đặt giữa hành lang tầng, tạm mà vui, đơn sơ mà ấm áp.  Lũ trẻ con thì ríu rít chạy quanh, vừa chơi đùa vừa lấm lét ngó những đĩa gà chiên, nem chua rán thơm lừng. Người lớn, dù trong vai kỹ sư, nhân viên ngân hàng, giáo viên, nghề tự do cũng đều cởi bỏ công việc, ngồi quây quần bên nhau như những người thân lâu ngày gặp lại. Chẳng ai nhắc đến phí quản lý, quy định tầng, mạng yếu hay thang máy hỏng, rác bỏ không đúng nơi quy định, đêm qua nhà ồn quá... Ở đây chỉ có tiếng chạm cốc mừng ngày cuối tuần, lời rủ rê “lần sau tổ chức ở nhà tôi nhé” và những câu chuyện vụn vặt tưởng chừng chẳng đáng kể nhưng lại là sợi chỉ nối kết những mảnh đời tưởng như xa lạ. Có người ngậm ngùi nhớ lại ngày mới chuyển về, cả tầng chẳng ai quen ai, cửa đóng then cài. Rồi từ một lời chào đầu hành lang, một lời nhờ đón con hộ, một lần gửi nhầm bưu phẩm, một buổi đi chợ hộ... mọi khoảng cách dần rút ngắn, thành tình thân. Giờ đây, mỗi bữa cơm tập thể là dịp để người lớn sẻ chia và con trẻ học cách sống chan hòa, cùng nhau giữ gìn một nếp nhà chung, không phải trong căn hộ vài chục mét vuông, mà là trong lòng người. | | | Các gia đình trẻ sống tại chung cư thường tổ chức những chuyến đi ăn, đi chơi cùng nhau, thêm gắn bó | Đó không chỉ là bữa cơm, đó là văn hóa sống của cư dân trẻ thời hiện đại: Năng động nhưng gắn bó, riêng tư nhưng không biệt lập và luôn sẵn sàng mở lòng với hàng xóm. Trong guồng quay vội vã của thành phố, họ chọn chậm lại, cùng nhau nêm nếm tình người bằng một bữa cơm giản dị mà đầy nghĩa tình, gắn bó bằng những chuyến các gia đình đi chơi cùng nhau, hay chỉ đơn giản là buổi các ông chồng “trốn vợ” đi uống bia… Anh Vũ Tiến Hưng, cư dân tầng 14, chung cư Bình Minh garden cho biết: “Những người trẻ như tôi thường thích ở chung cư hơn vì sự hiện đại, tiện lợi, riêng tư mà vẫn có sự gắn kết. Ở tầng tôi mọi người đều thân thiện, các gia đình hầu hết là gia đình trẻ, cách chơi, cách sinh hoạt có nhiều điểm tương đồng. Vì thế mọi người dễ dàng chia sẻ, hòa đồng với nhau hơn. Thỉnh thoảng cuối tuần chúng tôi thường tổ chức các hoạt động, khi thì đi dã ngoại, khi thì nấu ăn. Dịp lễ tết chúng tôi cùng nhau trang trí hành lang của tầng mang không khí của một Hà Nội xưa cũ để các con được biết về văn hoá cổ truyền, còn người lớn được ôn lại thời thơ ấu… Sống ở chung cư hiện đại mang đến cho gia đình trẻ như vợ chồng tôi một lối sống rất văn minh và tiện lợi. Ở đây, mọi người tuân thủ quy định chung, từ việc bỏ rác đúng nơi quy định, giữ vệ sinh hành lang, đến việc hạn chế gây ồn ào sau 10 giờ đêm. Tôi cho rằng nếp sống ở chung cư cũng tạo điều kiện để con trẻ học được sự ngăn nắp, ý thức cộng đồng và kỹ năng ứng xử trong môi trường tập thể, những điều mà trong các khu dân cư truyền thống đôi khi còn thiếu”. Có thể nói, nếp sống hiện đại không chỉ là tiện nghi, mà còn là sự thay đổi về nhận thức, về văn hóa ứng xử và điều đó đang định hình nên những cộng đồng cư dân trẻ trung, tích cực. Nhiều hoạt động gắn kết cư dân Tại chung cư Chung cư Đại Kim Building, phường Định Công, thành phố Hà Nội những ngày này, cứ buổi tối hoặc cuối tuần luôn rộn rã tiếng cười của trẻ nhỏ. Không còn thời gian để chú tâm vào chiếc điện thoại thông minh hay mànn hình TV, các em nhỏ được tổ dân phố, chi đoàn tổ chức nhiều hoạt động, cuộc thi để các em vừa vui chơi, vừa luyện tập các kỹ năng mềm. Theo chị Trần Thị Thuỳ Dung, cư dân chung cư Đại Kim Building, để có một mùa hè bổ ích, Đoàn Thanh niên, tổ dân phố, hội phụ nữ thảo luận, bàn bạc xây dựng cho các cháu chương trình sinh hoạt phù hợp. Trong đó có hoạt động vui chơi múa hát tập thể, học võ, bóng đá, thể thao… Các cháu đều tham gia đầy đủ, vui vẻ, không cháu nào dính phải tiêu cực, tệ nạn xã hội. “Cư dân chúng tôi đánh giá cao các hoạt động này, mong tổ dân phố tổ chức các hoạt động nhiều hơn để mùa hè của các con thật vui và ý nghĩa”, chị Dung nói.  Không chỉ các hoạt động cho trẻ nhỏ, Chung cư Đại Kim Building còn tổ chức các buổi sinh hoạt cộng đồng. Theo đó, một năm có khoảng 3-4 lần, tổ dân phố, Ban Quản lý toà nhà tổ chức cho mọi người đi tham quan di tích lịch sử, cùng nhau tổ chức những sự kiện kỷ niệm ngày lễ lớn… thông qua những hoạt động này, các cư dân gắn kết với nhau hơn. Theo ông Nguyễn Đình Giang, Bí thư Chi bộ Tổ dân phố 34 (phường Định Công, Hà Nội), bên cạnh các hoạt động cộng đồng, chung cư Đại Kim Building còn triển khai văn hóa đọc tại tủ sách cộng đồng. Nơi đây, các cư dân vừa tìm hiểu chính sách, văn hoá và chia sẻ những câu chuyện thường ngày. “Chúng tôi còn tổ chức các hoạt động xã hội phù hợp với lứa tuổi như: Với người cao tuổi, sinh hoạt tập thể, tham quan các khu di tích lịch sử, hội phụ nữ sẽ tập dân vũ, yoga… Thông qua các hoạt động, chúng tôi sẽ tuyên truyền về cách ứng xử văn hóa người Hà Nội. Cùng với đó, các tổ chức đều tham gia động viên nhau để không xảy ra va chạm giữa các cư dân, phát huy văn hóa chung cư, giữ vững tình hình ổn định khu dân cư”. Để duy trì và phát triển văn hóa cộng đồng trong các khu chung cư, theo ông Nguyễn Đình Giang, Bí thư Chi bộ tổ dân phố 34 (phường Định Công), việc gắn kết cư dân là yếu tố then chốt để chi bộ có thể lãnh đạo hoạt động của chung cư một cách hiệu quả. Ông Giang chia sẻ: "Chúng tôi duy trì hoạt động của tổ dân vận, tổ hòa giải cả trực tiếp và trên các nhóm mạng xã hội. Khi tuyên truyền vận động phát huy vai trò như vậy, có vấn đề vướng mắc xảy ra, tổ hòa giải sẽ đến tận nơi, trên cơ sở lý và tình để giải quyết". Đây là một phương pháp hiệu quả để hóa giải những mâu thuẫn, xây dựng môi trường sống hòa thuận, thân thiện.  Nhóm cư dân cùng chung sở thích gặp gỡ thêm tình anh em | | Ông Giang cũng nhấn mạnh vai trò quan trọng của các sinh hoạt cộng đồng, được tổ chức theo tinh thần tự nguyện để phù hợp với đặc thù người dân chung cư thường đi làm ban ngày. Bên cạnh đó, các nội dung thiết thực như phòng cháy chữa cháy, dọn dẹp vệ sinh hay hỗ trợ bão lũ cũng được cộng đồng tích cực tham gia, với sự phối hợp chặt chẽ giữa ban quản lý, người dân và các lực lượng chức năng. Theo ông Giang, việc tạo tinh thần tham gia cho cư dân là rất quan trọng, cần có sự phối hợp của các lực lượng như thanh niên. "Được sự quan tâm của tổ dân phố cũng có quỹ để hoạt động chung, đồng thời các đồng chí đảng viên cũng nâng cao tuyên truyền văn hóa ứng xử, xây dựng nơi sinh sống văn hóa của bà con", ông cũng khẳng định vai trò của công tác Đảng và các tổ chức chính trị - xã hội trong việc định hình văn hóa cư dân. Đặc thù là người dân đi làm nên phần lớn hoạt động kết nối phải nắm bắt được tâm lý nguyện vọng, phù hợp với người dân tòa nhà, tạo sự đoàn kết và quyết tâm cao. Đối với chung cư, các hộ có cách sống và phong tục tập quán khác nhau. Chính vì vậy, để gắn kết cư dân và lãnh đạo hoạt động của chung cư, các đồng chí lãnh đạo chi ủy, các đoàn thể chính trị - xã hội phải đoàn kết. Ông Giang nhấn mạnh: "Bên cạnh đó là xây dựng được đội ngũ Ban quản trị cơ bản phải vững thì mình mới đưa chính sách của Đảng mới đến với nhân dân một cách thuận lợi. Vì Ban quản trị đặc biệt quan trọng, nó liên quan trực tiếp đến đời sống Nhân dân nên khi xây dựng đội ngũ Ban Quản trị, cần định hướng làm sao lấy được Đảng viên có kinh nghiệm, trách nhiệm…". Đây là tầm quan trọng của việc xây dựng một bộ máy lãnh đạo, quản lý chung cư vững mạnh, có trách nhiệm để kết nối và phục vụ cư dân, đảm bảo mọi hoạt động diễn ra suôn sẻ và bền vững. Cuộc dịch chuyển từ làng quê, phố cũ đến các khu chung cư cao tầng không đơn thuần là thay đổi chỗ ở, mà là sự chuyển mình sâu sắc của một lối sống. Từ sự bỡ ngỡ ban đầu, đến quá trình va chạm và thích nghi, mỗi cư dân đô thị đều đang tự học lại cách ứng xử, cách làm quen với cộng đồng mới theo một chuẩn mực văn hóa khác. Ở nơi tưởng như xa cách vì ít lời chào, hóa ra lại ấm áp bởi sự tinh tế và trách nhiệm trong hành động. Văn hóa Hà Nội hôm nay không chỉ hiện diện ở các không gian cổ kính hay trong những lời ca dao, mà đang hiện hữu ngay trong thang máy, hành lang, nhóm cư dân và cả cách người ta giữ gìn sự tử tế trong một môi trường sống hiện đại. Từ sân đình đến tầng cao, từ giếng làng đến bàn lễ tân, văn hóa không mất đi, mà đang thích nghi, lan tỏa và lặng lẽ chuyển hóa qua từng hành vi nhỏ của mỗi công dân Thủ đô.  | (Còn nữa) Tác giả: Thi Mai - Lê Dung Bài viết liên quan: | | | | |
eMag
azine
