 Các thành viên Câu lạc bộ Tuyên truyền Văn hoá - Lịch sử Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn - Đại học Quốc gia Hà Nội là những "hướng dẫn viên" miễn phí cho du khách trong và ngoài nước Lê Quang Anh, chàng sinh viên Khoa Lịch sử tâm sự: “Mỗi chuyến dẫn khách đi bộ cả ngày quanh Hoàng thành hay Bảo tàng Lịch sử khiến chân em mỏi nhừ nhưng khi thấy những nụ cười và nghe câu cảm ơn từ khách du lịch, mọi mệt mỏi tan biến”. Cậu còn nhớ một lần dẫn một nhóm khách Đức tham quan Văn Miếu. Họ không chỉ ngạc nhiên trước sự hiểu biết của các bạn sinh viên trẻ tuổi mà còn bày tỏ: “Tại sao nước bạn lại có một mô hình ý nghĩa như vậy? Đây là điều chúng tôi cũng muốn mang về giới thiệu ở quê hương”. Đó chính là khoảnh khắc Quang Anh nhận ra, những điều tưởng chừng nhỏ bé mà mình làm, lại có sức lan tỏa vượt khỏi biên giới Việt Nam. | | | Bạn trẻ Nguyễn Thị Mỹ Ngọc vẫn giữ nguyên vẹn sự xúc động khi nhớ về mái nhà chung VIC | Nguyễn Thị Mỹ Ngọc, cựu Chủ nhiệm VIC, người đã đồng hành suốt 4 năm đại học, vẫn giữ nguyên vẹn sự xúc động khi nhớ về mái nhà chung này. “VIC không chỉ là nơi học hỏi kiến thức, rèn luyện kỹ năng, mà còn là nơi nuôi dưỡng tình yêu văn hóa, lịch sử trong trái tim mỗi thành viên. Trân trọng quá khứ chính là cách để bước tới tương lai vững chãi hơn”, Mỹ Ngọc chia sẻ. Câu lạc bộ cũng không ngừng đổi mới cách tiếp cận: Từ việc tổ chức tour dẫn khách trực tiếp, tới các dự án số hóa, video trên mạng xã hội, giúp những câu chuyện của Thăng Long - Hà Nội chạm tới hàng triệu người trẻ trên không gian mạng. VIC hiện có mặt thường xuyên tại 3 điểm di tích: Văn Miếu - Quốc Tử Giám, Hoàng Thành Thăng Long và Bảo tàng Lịch sử Quốc gia Hà Nội. Không chỉ hỗ trợ khách du lịch, họ còn phối hợp tổ chức các sự kiện lớn như “Hành trình Văn hóa”, talkshow “Âm hưởng linh thiêng”, hay lễ hội “Dệt gấm thêu hoa” tôn vinh cổ phục Việt. Anh Hoàng Hùng Bách, một du khách từ Nha Trang, xúc động: “Tôi không nghĩ các bạn sinh viên trẻ lại tận tụy đến vậy. Nhiệt huyết, tri thức và tình yêu Hà Nội của họ khiến tôi cảm thấy thêm yêu đất nước mình”. Những “hướng dẫn viên miễn phí” ấy vẫn đang miệt mài trên từng con đường, từng di tích của Hà Nội, mang theo khát vọng: Để di sản Thăng Long không chỉ sống mãi trong lòng người Việt, mà còn vang danh trên bản đồ văn hóa thế giới. Khi Gen Z ngân vang điệu ca trù… Chiều Hà Nội lặng lẽ, ánh nắng vàng rải khắp những mái ngói rêu phong, gợi nhớ về một Thăng Long ngàn năm văn hiến. Trong một con ngõ nhỏ ở làng Thượng Mỗ (huyện Đan Phượng, Hà Nội), tiếng phách, tiếng trống chầu vang lên, hòa quyện cùng giọng hát ngân nga những câu ca trù cổ xưa. Điều khiến người ta xúc động hơn cả là người cất tiếng hát ấy không phải nghệ nhân tóc bạc phơ, mà là những gương mặt trẻ, những “mầm non” của thế hệ Gen Z đang say mê học từng nhịp phách, từng cách lấy hơi, như thể chính họ đã sinh ra để giữ gìn báu vật của cha ông. Nguyễn Mai Phương, cô học sinh 17 tuổi với mái tóc dài và đôi mắt sáng rực lặng im đặt phách lên tay. Tiếng “cắc… cắc” vang lên đều đặn. Giọng hát của em vang lên nhẹ mà sắc như sương mai, khiến nghệ nhân Nguyễn Thị Tam, người đã sống trọn 75 mùa xuân cùng ca trù khẽ mỉm cười mãn nguyện. “Lúc đầu con đến học vì tò mò, nhưng càng học con càng thấy lạ… Thứ âm nhạc này có ma lực, khiến con thấy mình lắng lại, thấy tự hào vì được chạm vào nét tinh hoa cha ông để lại”, Phương nói, giọng vẫn còn phảng phất âm sắc của những điệu hát cổ. Bên cạnh Phương, cậu sinh viên Lê Quang Huy (20 tuổi, Đại học Quốc gia Hà Nội) cũng đang cần mẫn học cách rung giọng và đánh trống chầu. “Bạn bè em hỏi sao không nghe pop, rap cho trẻ, mà lại tìm về ca trù. Em chỉ cười. Có lẽ, khi người trẻ chúng em tìm đến ca trù, đó không còn là “thứ âm nhạc xa xỉ” của quá khứ nữa. Nó sống động, gần gũi, và tự nhiên trở thành niềm tự hào".  Nghệ nhân Nhân dân Nguyễn Thị Tam biểu diễn đàn đáy trong buổi truyền dạy ca trù cho các bạn trẻ tại nhà riêng ở làng Thượng Mỗ (huyện Đan Phượng, Hà Nội) | | Nghệ nhân Nguyễn Thị Tam vẫn nhớ như in cảm xúc khi lần đầu nghe một học trò 19 tuổi hát trọn bài ca trù bằng cả tiếng Anh. “Hôm ấy có một nhóm khách du lịch Mỹ đến làng. Nghe các cháu hát, họ xúc động đến rơi nước mắt. Một người nói: "Chúng tôi không ngờ ở Việt Nam, các bạn trẻ lại yêu và gìn giữ truyền thống như thế này. Đây là món quà chúng tôi muốn mang về để kể với người thân". Kể từ đó, bà Tam hiểu rằng, những lớp học nhỏ trong ngôi nhà giản dị này có thể là nơi bắt đầu cho một hành trình lớn: Đưa di sản Thăng Long vươn ra thế giới, bằng chính tình yêu và sáng tạo của người trẻ.  Không gian lớp học ca trù tại gia đình nghệ nhân Nguyễn Thị Tam – nơi quy tụ đông đảo học viên trẻ từ nhiều địa phương ở Hà Nội Không chỉ dừng lại ở lớp học làng quê, nhiều bạn trẻ Hà Nội đã mang hơi thở ca trù lên mạng xã hội. Các video cover ca trù trên TikTok, YouTube, những workshop về cổ phục và nhạc truyền thống trong quán cà phê nhỏ, những buổi biểu diễn miễn phí ở Văn Miếu – Quốc Tử Giám… tất cả tạo thành “làn sóng di sản” trẻ trung và hiện đại hơn bao giờ hết. “Chúng em muốn người trẻ khắp nơi, dù ở Hà Nội hay New York, cũng đều có thể nghe một làn điệu ca trù, mặc một bộ áo dài tấc và thấy yêu Việt Nam như cách chúng em yêu”, bạn Nguyễn Nhọc Trang, trú tại huyện Đan Phượng, Hà Nội nói.  Các bạn trẻ hăng say học gõ, học hát góp phần hồi sinh ca trù – vốn từng bị coi là “khó gần” với giới trẻ hiện nay | | Những “hạt giống” tình yêu văn hóa ấy vẫn lặng lẽ lớn lên trên từng con phố Hà Nội. Ở Văn Miếu, Hoàng thành Thăng Long hay những quán trà nhỏ ven Hồ Gươm, bạn có thể bắt gặp những chiếc áo dài vàng tươi, những giọng nói truyền cảm, những bàn tay trẻ đang gõ phách, gảy đàn đáy để kể về Hà Nội - mảnh đất rồng thiêng bằng cách riêng của họ. Với thế hệ Gen Z Hà Nội, bảo tồn di sản không còn là trách nhiệm nặng nề mà trở thành niềm vui, niềm kiêu hãnh và từ những nhịp phách, tiếng trống hôm nay, ca trù đang hồi sinh, không chỉ trong trái tim người Việt, mà còn vang vọng đến năm châu bốn bể.  | Trong một hội nghị về công tác thanh niên, Phó Bí thư Thường trực Thành Ủy Hà Nội Nguyễn Văn Phong nhận định: “Hà Nội là thành phố nghìn năm tuổi và được bạn bè quốc tế đánh giá cao là tràn đầy sức sống, tràn đầy năng lượng. Chính các bạn thanh niên đã tạo ra sức sống đó cho Thủ đô”. | (Còn nữa) Tác giả: Hương Giang - Thi Mai - Lê Dung Bài viết liên quan: | | | |
eMag
azine
