Gian truân nghề báo miền biên viễn

Phóng viên Trần Nghĩa thâm nhập điều tra khai thác gỗ trái phép nơi rừng sâu

Gian truân và hiểm nguy của nghề báo có lẽ bản thân thôi cũng như bao đồng nghiệp khác đã lường hết được. Dẫu vậy, vì đam mê với nghề, tôi đã bỏ ngoài tai những lời khuyên can, nghi kỵ và dò xét của tất cả mọi người.

Những chuyến đi để đời

Năm 2012, tôi thi đậu vào một trường báo chí tại Hà Nội trước sự kỳ vọng lớn lao của gia đình. Sau những năm tháng miệt mài đèn sách, tôi cầm trên tay tấm bằng tốt nghiệp loại khá và may mắn hơn bạn đè đồng trang lứa khi xin việc được tại một cơ quan báo chí và được phân công về địa bàn Tây Nguyên công tác.

Không giống như chốn thành thị phồn hoa, địa bàn Tây Nguyên trùng trùng điệp điệp núi cao, vực sâu, những cung đường đèo dốc quanh co, hiểm trở. Cơ sở hạ tầng, giao thông chưa được đồng bộ nên những chuyến công tác vùng sâu, vùng xa trở nên vất vả, hiểm nguy hơn bao giờ hết.

Tôi vẫn còn nhớ như in chuyến công tác vào Đồn Biên phòng Sông Thanh (Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Kon Tum) năm 2016. Lúc đó, tôi cùng anh em đồng nghiệp các cơ quan báo chí đóng chân trên địa bàn tỉnh được Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Kon Tum đưa lên tham quan, viết bài nhằm cổ vũ, động viên các cán bộ, chiến sĩ đang ngày đêm canh gác tầng tấc đất, bờ cõi thiêng liêng của Tổ quốc.

Con đường từ trung tâm huyện Đăk Glei (tỉnh Kon Tum) vào Đồn Biên phòng Sông Thanh xa vời vợi. Đường đi khó khăn, hiểm trở và phải băng qua những cánh rừng già, suối sâu.

Tác nghiệp nơi miền biên viễn của Tổ quốc luôn để lại kỷ niệm đẹp đối với những người làm báo (Ảnh minh họa)

Sau mấy giờ lết thết đi bộ từ tờ mờ sáng, bộ đồ trên người cũng ướt nhẹp, chân tay run bần bật vì lạnh. Lúc này trời cũng đã nhá nhem tối, chúng tôi đến được nơi đóng quân của Đồn Biên phòng Sông Thanh. Mùa này, những cơn mưa rừng nơi viễn xứ cứ trút xuống không ngớt, từng đợt gió lạnh cứ rít qua khe cửa khiến cho cảnh vật trở nên ảm đạm, u sầu.

Ngày hôm sau, tôi cùng anh em đồng nghiệp được cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng đưa đi tham quan, tìm hiểu về các cột mốc biên giới, đường tuần tra và cuộc sống của lực lượng biên phòng nơi biên cương xa xăm.

Chuyến tác nghiệp lần đó tuy vất vả, hiểm nguy khi phải băng rừng, lội suối, đối mặt với những trận sạt lở đất, đá nhưng đã để lại nhiều kỉ niệm, những bài học quý giá để tôi viết tiếp niềm đam mê với nghề báo.

Ra trường đến nay cũng ngót nghét 10 năm, trải qua không biết bao nhiêu cung đường thăm thẳm mà chỉ nghĩ đến cũng khiến tôi phải nổi gai ốc, hay như những chuyến nhập vai tác nghiệp, một mình vào giữa trung tâm sới gà quy mô lớn tại huyện Đăk Tô (tỉnh Kon Tum).

Phóng viên báo Tuổi trẻ Thủ đô tác nghiệp nơi "rừng thiêng, nước độc"

Tác nghiệp nơi “rừng thiêng, nước độc”

Có lẽ với nghiệp cầm bút, những chuyến tác nghiệp nơi “rừng thiêng, nước độc” lại đáng sợ hơn nhiều. Tôi vẫn còn nhớ, trước thời điểm Chính phủ chưa “đóng cửa rừng”, nạn khai thác, vận chuyển và buôn bán lâm sản (khai thác gỗ trái phép - PV) diễn biến rất phức tạp, các đối tượng vô cùng manh động, liều lĩnh. Để khai thác gỗ trái phép, các đối tượng “lâm tặc” sẵn sàng dùng “hàng nóng” để xử lý cơ quan chức năng và cánh nhà báo muốn phanh phui sự việc.

Lần đó, tôi nhận được nguồn tin của người dân về tình trạng những cánh rừng tự nhiên tại huyện Ngọc Hồi (tỉnh Kon Tum) đang ngày đêm “chảy máu”. Vì “máu” điều tra có sẵn, tôi đã rủ thêm một đồng nghiệp báo bạn cải trang thành người dân đi “hái phong lan rừng” với mục đích mò vào tận hang ổ của cánh “lâm tặc” đang triệt hạ những cánh rừng tự nhiên trong vùng lõi.

Chuyến công tác nơi “rừng thiêng, nước độc” cùng lực lượng chuyên trách bảo vệ rừng ở Kon Tum

Sáng sớm hôm sau, chúng tôi cải trang, ăn mặc lôi thôi lếch thếch liều lĩnh tiến vào rừng sâu thuộc xã Đăk Dục (huyện Ngọc Hồi). Băng qua những quả đồi trọc lóc, chúng tôi ngước mắt lên nhìn những cánh rừng phía trước mặt, một không gian vô cùng tĩnh lặng nhưng chẳng ai hay biết, sâu bên trong đại ngàn xanh tươi ấy lại là một đại công trường khai thác gỗ lậu trắng trợn.

Sau nhiều giờ đi bộ ngược những quả đồi cao dựng đứng, vực sâu hun hút, đen kịt chúng tôi cũng đã tiếp cận được hiện trường khai thác gỗ quy mô lớn. Chợt tôi lạnh sống lưng thoáng nghĩ, với lợi nhuận vô cùng lớn từ việc khai thác gỗ trái phép mang lại, nếu vụ việc được chúng tôi phanh phui, có thể chúng sẽ trả thù.

Sau khi thâm nhập hiện trường khai thác gỗ trái phép, đối mặt cánh “lâm tặc” hung tợn trước ánh mắt dò xét, chúng tôi cũng an toàn ra khỏi rừng. Với những “tư liệu sống”, ngay ngày hôm sau các tổ công tác của lực lượng kiểm lâm, công an đã nhanh chóng vào cuộc điều tra, xử lý và truy tố các đối tượng ngang nhiên phá rừng trái phép.

Hay như vụ việc phá rừng tự nhiên quy mô lớn tại lâm phần thuộc Vườn Quốc gia Chư Mom Ray. Đến bây giờ, tôi vẫn không quên được chuyến tác nghiệp đầy hiểm nguy lần đó. Từ tờ mờ sáng, qua lời chỉ dẫn của người dân bản địa, chúng tôi lần theo dấu vết còn sót lại trên đường mà cánh “lâm tặc” “tuồn” gỗ lậu ra khỏi rừng.

Con đường ngoằn ngoèo chạy tít tắp vào rừng sâu càng lúc càng tối mịt, khi mặt trời gần khuất về chân núi, cũng là lúc trước mắt chúng tôi hiện ra vô vàn những cây gỗ to tận mấy người ôm nằm la liệt dưới đất. Nhiều cây gỗ Giổi, Sao Xanh, Sao Cát... đã bị “lâm tặc” xẻ thành hộp lớn, chờ vận chuyển ra khỏi rừng. Ở một khu rừng được canh giữ nghiêm ngặt nhất lại là một đại công trường khai thác gỗ lậu trắng trợn, quy mô nhất.

Với những tư liệu, dữ kiện mà chúng tôi cung cấp cho cơ quan chức năng và Vườn Quốc gia Chư Mom Ray, nhiều đối tượng sừng sỏ, cầm đầu vụ phá rừng đã sa lưới pháp luật. Nhiều cán bộ, nhân viên thuộc Trạm Quản lý Bảo vệ rừng Bờ Y (thuộc Vườn Quốc gia Chư Mom Ray) cũng đã bị khởi tố, bắt giam về hành vi “nhận hối lộ” nhằm “tiếp tay” cho lâm tặc phá rừng.