TTTĐ - Đảng ta đã đề ra chủ trương hội nhập quốc tế toàn diện. Về văn hoá, hội nhập nhưng phải gắn với bảo tồn, phát huy và quảng bá văn hóa dân tộc; phát triển các ngành công nghiệp văn hoá, các sản phẩm, thương hiệu văn hoá có chất lượng và năng lực cạnh tranh toàn cầu. Trong quá trình ấy, thanh niên vẫn luôn được coi là lực lượng nòng cốt, đi đầu. Bởi vậy, họ cần được trao quyền, khuyến khích sáng tạo và đồng hành.

Đại hội XIII của Đảng đã nêu nhiệm vụ: “Khẩn trương triển khai phát triển có trọng tâm, trọng điểm ngành công nghiệp văn hóa và dịch vụ văn hóa trên cơ sở xác định và phát huy sức mạnh mềm của văn hóa Việt Nam, vận dụng có hiệu quả các giá trị, tinh hoa và thành tựu mới của văn hóa, khoa học, kỹ thuật, công nghệ của thế giới”.

Quán triệt quan điểm của Đảng, ngày 08/6/2016, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 1755/QĐ-TTg phê duyệt Chiến lược phát triển các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030 (gọi tắt là Chiến lược 1755), trong đó khẳng định: “Các ngành công nghiệp văn hóa là bộ phận cấu thành quan trọng của nền kinh tế quốc dân. Nhà nước tạo điều kiện thuận lợi nhằm thu hút tối đa nguồn lực từ các doanh nghiệp và xã hội để phát triển các ngành công nghiệp văn hóa”. Chiến lược xác định 12 lĩnh vực của ngành công nghiệp văn hóa; đồng thời đề ra mục tiêu triển khai các lĩnh vực này đến năm 2030.

Chỉ thị số 30/CT-TTg ngày 29/8/2024, của Thủ tướng Chính phủ về phát triển các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam cũng nêu rõ, trên thế giới, các ngành công nghiệp văn hóa đang có xu hướng phát triển mạnh mẽ và được xác định là yếu tố quan trọng, bền vững nhằm thu hút nguồn lực, tạo lợi thế cạnh tranh, đóng góp tích cực vào phát triển kinh tế - xã hội, định vị thương hiệu quốc gia. Để thúc đẩy công nghiệp văn hóa phát triển, cần tập trung vào việc ứng dụng và khai thác hiệu quả các thành tựu khoa học công nghệ và kỹ thuật tiên tiến.

Để đạt được mục tiêu phát triển các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam trở thành động lực quảng bá hình ảnh Việt Nam ra thế giới, cần đẩy mạnh chuyển đổi số trong việc phát triển các sản phẩm văn hóa và tận dụng các nền tảng kỹ thuật số. Điều này không chỉ giúp bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống mà còn giúp các sản phẩm của làng nghề Việt Nam tiếp cận thị trường trong nước và quốc tế, mở rộng cơ hội quảng bá văn hóa đất nước.

Ngày 27/11/2024, Quốc hội đã thông qua Chương trình mục tiêu quốc gia về phát triển văn hoá giai đoạn 2025 – 2035. Một trong những mục tiêu của chương trình, đó là: Chú trọng hội nhập quốc tế và tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại, xây dựng nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, phát huy sức mạnh mềm của văn hóa Việt Nam. Đến năm 2030, phấn đấu 100% học sinh, học viên, sinh viên trong hệ thống giáo dục quốc dân được tiếp cận, tham gia các hoạt động giáo dục nghệ thuật, giáo dục di sản văn hóa.

Đặc biệt, sự ra đời của Nghị quyết 59-NQ/TW ngày 24/1/2025 của Bộ Chính trị về “Hội nhập quốc tế trong tình hình mới” được coi là “quyết sách đột phá,” đánh dấu bước ngoặt có tính lịch sử trong quá trình hội nhập để Việt Nam bước vào kỷ nguyên vươn mình. Nghị quyết 59 được nhấn mạnh là một trong "Bộ tứ trụ cột" (bao gồm: Nghị quyết 57 - NQ/TW của Bộ Chính trị về thúc đẩy khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo; Nghị quyết 59 - NQ/TW về chủ động hội nhập quốc tế sâu rộng; Nghị quyết 68 - NQ/TW về phát triển mạnh mẽ khu vực kinh tế tư nhân và Nghị quyết 66 - NQ/TW về đổi mới toàn diện công tác xây dựng, thi hành pháp luật), để đưa Việt Nam cất cánh.

Theo tinh thần của Nghị quyết 59-NQ/TW, chủ trương hội nhập quốc tế được chuyển sang trạng thái "chủ động", trước là hội nhập kinh tế, sau là hội nhập toàn diện. Về văn hoá, hội nhập nhưng phải gắn với bảo tồn, phát huy và quảng bá văn hóa dân tộc; phát triển các ngành công nghiệp văn hoá, công nghiệp nội dung, các sản phẩm, thương hiệu văn hoá có chất lượng và năng lực cạnh tranh toàn cầu. Những nội dung này đều được nhấn mạnh trong bài phát biểu “Vươn mình trong hội nhập quốc tế” của Tổng Bí thư Tô Lâm và nhất quán trong Nghị quyết 59-NQ/TW ngày 24/1/2025 của Bộ Chính trị về hội nhập quốc tế trong tình hình mới.

Tổng Bí thư Tô Lâm tại Đại hội đại biểu Hội LHTN Việt Nam lần thứ IX

Trong bài viết “Tương lai cho thế hệ vươn mình”, Tổng Bí thư Tô Lâm cũng khẳng định mạnh mẽ: “Văn hóa là yếu tố không thể thiếu trong chiến lược phát triển con người. Chúng ta cần tiếp tục đầu tư bảo tồn và phát huy giá trị các di sản văn hóa, nghệ thuật, đồng thời đổi mới và hiện đại hóa để phù hợp với thời đại. Mục tiêu là xây dựng con người Việt Nam giàu bản sắc dân tộc: Yêu nước, nhân ái, sáng tạo, hội nhập mà không hòa tan. Việc thúc đẩy công nghiệp văn hóa, đưa văn hóa trở thành một động lực kinh tế và sức mạnh mềm quốc gia cũng cần được chú trọng”.

Tại cuộc đối thoại với thanh niên mới đây, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã đánh giá cao các bạn trẻ đã luôn xung kích, tiên phong trong hội nhập quốc tế, biết giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc. Điều này thể hiện qua việc thanh niên luôn đi đầu trong việc số hóa dữ liệu về các di sản văn hóa, các địa chỉ đỏ; tạo nhiều nền tảng trực tuyến đã giới thiệu nghệ thuật truyền thống như chèo, tuồng, cải lương. Nhiều nghệ sĩ trẻ đã kết hợp, lồng ghép âm nhạc dân gian với nhạc đương đại, thu hút số lượng kỷ lục người xem. Thủ tướng cũng lấy ví dụ tác phẩm "Bắc Bling” của ca sĩ Hòa Minzy chính là đã góp phần quốc tế hoá nền văn hoá tiên tiến, đậm đà bản sắc của dân tộc Việt Nam ra thế giới và dân tộc hoá văn minh nhân loại vào đất nước ta.

Thủ tướng Phạm Minh Chính dành lời khen cho sản phẩm âm nhạc "Bắc Bling” của ca sĩ Hòa Minzy đã góp phần vào công cuộc quốc tế hoá nền văn hoá tiên tiến, đậm đà bản sắc của dân tộc Việt Nam ra thế giới

Có thể thấy rõ, với những sản phẩm công nghiệp văn hóa, tinh thần khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo của giới trẻ và lòng yêu nước trong thời gian vừa qua, giới trẻ đang khẳng định vị thế nòng cốt trong vấn đề hội nhập và quốc tế hóa bản sắc văn hóa. Điều này càng khẳng định sứ mệnh của tầng lớp thanh niên trong kỷ nguyên mới.

Anh Trần Phú Thuận, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Liên hiệp Các Tổ chức người Việt Nam tại Liên bang Nga chia sẻ với PV Báo Tuổi trẻ Thủ đô, thanh niên Việt Nam ngày càng đóng vai trò quan trọng trong việc phát huy "sức mạnh mềm" văn hóa thông qua ngoại giao văn hóa trên nhiều bình diện khác nhau. Họ đem sự sáng tạo và niềm đam mê của mình để giới thiệu những nét đẹp của văn hóa Việt Nam với thế giới bằng nhiều phương tiện khác nhau.

Văn hóa Việt Nam ngày càng trở nên phổ biến với thế giới trong những năm gần đây có nỗ lực lớn của giới trẻ trong nước. Từ các lễ hội âm nhạc, các hoạt động nghệ thuật đường phố, đến các buổi trình diễn thời trang, sự kiện ẩm thực… do thanh niên thực hiện đã và đang giành được thiện cảm, sự yêu mến của cộng đồng quốc tế.

“Qua những chương trình Hội Sinh viên Việt Nam tại Nga tổ chức như Giai điệu tháng 5, hay giao lưu văn hóa, chúng tôi nhận thấy, thanh niên Việt Nam đã và đang nắm bắt rất nhanh công nghệ, phương tiện truyền thông xã hội để quảng bá văn hóa bằng những hoạt động cũng như các phương thức đặc sắc, để lại nhiều ấn tượng trong lòng bạn bè quốc tế”, anh Thuận nói.

Trong bài viết “Tương lai cho thế hệ vươn mình”, Tổng Bí thư Tô Lâm một lần nữa nhắc đến vấn đề hội nhập quốc tế sâu rộng và vai trò của thế hệ trẻ. Bài viết đề cập: “Trong quá trình hội nhập quốc tế sâu rộng, thế hệ trẻ cũng cần được giáo dục, bồi dưỡng để luôn giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc. Văn hóa đóng vai trò là nền tảng tinh thần quan trọng trong quá trình phát triển toàn diện của thanh niên Việt Nam. Văn hóa không chỉ giúp định hình bản sắc quốc gia mà còn là sức mạnh mềm quan trọng, giúp Việt Nam khẳng định vị thế và hình ảnh trên trường quốc tế. Đồng thời, phẩm chất đạo đức tốt, tinh thần nhân văn sâu sắc và ý thức trách nhiệm xã hội cao phải được bồi dưỡng thường xuyên, nhằm xây dựng một thế hệ trẻ có đủ năng lực và nhân cách để đóng góp tích cực vào sự phát triển chung của xã hội và thế giới”.

Tổng Bí thư giao cho thanh niên Việt Nam một trong những nhiệm vụ quan trọng: "Cần tự tin bước ra thế giới, mang theo hành trang là tri thức sâu rộng, thể chất khỏe mạnh và tâm hồn giàu bản sắc văn hóa Việt Nam”.

Vì thế, theo ông Bùi Hoài Sơn, Ủy viên chuyên trách, Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội, thực tế cho thấy, các nước phát triển, các cường quốc thế giới và khu vực đều ưu tiên phát triển giáo dục toàn diện, tăng cường thể chất và bảo tồn, phát huy văn hóa dân tộc để tạo ra nguồn nhân lực chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững. Đây là những bài học quốc tế mà chúng ta cần áp dụng để xây dựng một thế hệ thanh niên xuất sắc, đảm bảo đất nước vững bước phát triển trong kỷ nguyên mới.

Giữa bối cảnh công nghệ phát triển mạnh mẽ, trào lưu quốc tế len lỏi vào từng ngóc ngách đời sống, thì việc gìn giữ hồn cốt văn hóa lại càng trở nên cấp thiết. Thanh niên cần được giáo dục tốt về di sản, “để khi hiểu sẽ yêu” di sản và để di sản tiếp cận nhiều hơn đối với giới trẻ.

“Nếu cha ông chúng ta từng xông pha trên chiến trường để bảo vệ đất nước, thì thanh niên hôm nay cũng đang đảm đương một nhiệm vụ không kém phần quan trọng - đó là giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc trong thời đại toàn cầu hóa. Họ cần được trao quyền, khuyến khích sáng tạo và đồng hành”, PGS.TS Bùi Hoài Sơn nói.

Loạt bài viết "Từ bản sắc đến toàn cầu - Khát vọng vươn tầm của người Việt trẻ":

Bài 1: Giải mã sức hút từ những clip triệu view

Bài 2: Khát vọng quốc tế hoá tiếp lửa cho tình yêu di sản

Bài 3: Thế hệ số phát huy "sức mạnh mềm" qua game

Bài 5: Chủ động kiến tạo bản sắc trong hội nhập